રોટલી બનાવતી વખતે, જ્યારે આપણે તેને રાંધવા માટે ગેસ પર સળગતા રાખીએ છીએ, ત્યારે તે તરત જ ફૂલી જાય છે. આ જોઈને તમારા મનમાં સવાલ ઉઠ્યો હશે કે રોટલીમાં કયો ગેસ હોય છે જેના કારણે તે ફૂલી જાય છે? રોટલી ફેરવતી વખતે એક જ પડ હોય છે, તો પછી તે 2 લેયર કેવી રીતે બને? આ જ પ્રશ્ન ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ Quora પર પૂછવામાં આવ્યો હતો. ઘણા યુઝર્સે તેમની જાણકારી મુજબ જવાબ આપ્યો. પરંતુ વાસ્તવિકતા શું છે, ચાલો જાણીએ આ રસપ્રદ વિજ્ઞાનના તથ્યો સ્ટ્રેન્જ નોલેજ સીરિઝ હેઠળ.
નિષ્ણાતોના મતે રોટલીમાં સોજો આવવાનું કારણ કાર્બન ડાયોક્સાઈડ ગેસ છે. ખરેખર, જ્યારે આપણે લોટમાં પાણી ભેળવીએ છીએ અને તેને ભેળવીએ છીએ, ત્યારે તેમાં પ્રોટીનનું સ્તર બને છે. આ લોટમાં હાજર પ્રોટીન છે. આ લવચીક સ્તરને લાસા અથવા ગ્લુટેન કહેવામાં આવે છે. ગ્લુટેનની સૌથી ખાસ વાત એ છે કે તે કાર્બન ડાયોક્સાઇડને પોતાની અંદર શોષી લે છે. જ્યારે રોટલીને આગ પર શેકવામાં આવે છે, ત્યારે ગ્લુટેનની અંદર રહેલ કાર્બન ડાયોક્સાઇડ ગેસ એટલે કે ગ્લુટેન બહાર આવવાનો પ્રયાસ કરે છે. તેનાથી રોટલીના ઉપરના સ્તર પર દબાણ આવે છે અને તે ફૂલી જાય છે.
મકાઈની રોટલી કેમ વધતી નથી?
હવે બીજો પ્રશ્ન, બ્રેડના બે સ્તર કેવી રીતે બને છે? વાસ્તવમાં, જ્યારે આપણે રોટલી રાંધીએ છીએ, ત્યારે તે ભાગ પર એક પોપડો બને છે જે તવા પર ચોંટી જાય છે. એ જ રીતે, જ્યારે આપણે રોટલીને ઉંધી શેકીએ છીએ, ત્યારે બીજો ભાગ પણ પોપડાને કારણે સખત થઈ જાય છે. આ પછી, અંદર ફસાયેલો કાર્બન ડાયોક્સાઇડ અને રોટલીને ગરમ કરવાને કારણે બનેલી વરાળ દબાણ બનાવે છે. જેના કારણે રોટલીના બે અલગ-અલગ લેયર બને છે. જેટલું વધારે ગ્લુટેન હશે, તેટલી રોટલી વધશે. તમે જોયું હશે કે જુવાર, બાઝારા અને મકાઈની રોટલી વધતી નથી કારણ કે તેમાં ગ્લુટેન નથી. અથવા તે બહુ ઓછું થાય છે.
