જો તમે ફરવાના શોખીન છો અને એવી જગ્યા શોધી રહ્યા છો જે સુંદર અને સાહસથી ભરપૂર હોય તો શાંતિનિકેતન જાવ. પ્રખ્યાત લેખક અને કવિ રવીન્દ્રનાથ ટાગોરના જીવન સાથે જોડાયેલી આ જગ્યા એવી છે કે અહીં પહોંચ્યા પછી તમને એક અલગ જ શાંતિ અને શાંતિનો અનુભવ થશે. અહીં આવેલી આ જગ્યાઓ જોવાનું ચૂકશો નહીં.
પશ્ચિમ બંગાળ તેની સમૃદ્ધ સંસ્કૃતિ અને ખોરાક માટે પ્રખ્યાત છે, પરંતુ તેની ઓળખ માત્ર આ બે વસ્તુઓ સુધી મર્યાદિત નથી. આ જગ્યા અન્ય ઘણી વિશેષતાઓ પણ ધરાવે છે. અહીં આવીને તમે જૂના ભારતનો સામનો કરી શકો છો. રવીન્દ્રનાથ ટાગોરનું શાંતિનિકેતન આ બંગાળમાં આવેલું છે. રવીન્દ્રનાથ ટાગોરે 1901માં શાંતિનિકેતનમાં એક નાની શાળાની સ્થાપના કરી હતી, જે આજે સમગ્ર વિશ્વમાં પ્રખ્યાત છે. રવીન્દ્રનાથ ટાગોર જાણીતા કવિ અને લેખક હતા. તમને શાંતિનિકેતનમાં દરેક જગ્યાએ તેની ઝલક જોવા મળશે. એમ કહેવું ખોટું નહીં હોય કે તે અહીં તેના દરેક તંતુમાં વસે છે.
અહીં આવીને તમને એવું લાગે છે કે તમે કોઈ અલગ જ દુનિયામાં છો. જ્યાંથી તમને છોડવાનું મન ન થાય. શાંતિનિકેતન યુનેસ્કોની વર્લ્ડ હેરિટેજ લિસ્ટમાં પણ સામેલ છે. જો તમે ફરવાનો અને નવી જગ્યાઓ શોધવાના શોખીન છો, તો તમારે અહીં ચોક્કસ આવવું જોઈએ.
શાંતિનિકેતન
શાંતિ નિકેતન કોલકાતાથી લગભગ 180 કિમી દૂર બીરભૂમ જિલ્લાના બોલપુરમાં આવેલું છે. શાંતિનિકેતનની સ્થાપના રવીન્દ્રનાથ ટાગોરના પિતા દેબેન્દ્રનાથ ટાગોરે કરી હતી. પાછળથી આ સ્થાન રવીન્દ્રનાથ ટાગોરના કારણે પ્રખ્યાત થયું. રવીન્દ્રનાથ ટાગોરે અહીં વાંચન અને લખવાની એક અનોખી રીત શરૂ કરી હતી અને તેને એક અલગ ઓળખ આપી હતી.
શાંતિનિકેતનમાં જોવાલાયક સ્થળો
ટાગોર હાઉસ
શાંતિનિકેતનમાં જ્યાં રવીન્દ્રનાથ ટાગોરે મોટાભાગનો સમય વિતાવ્યો તે સ્થળ ટાગોર હાઉસ છે. રવીન્દ્રનાથ ટાગોરના પિતા દેવેન્દ્રનાથે આ ઈમારત બનાવી હતી. જે એટલું અદ્ભુત લાગે છે કે અહીં આવ્યા પછી તમને તેનો ખ્યાલ આવી જશે. આ ઈમારત ઘણી મોટી છે અને તેમાં ઘણા રૂમ છે. જો તમે રવીન્દ્રનાથ ટાગોરને નજીકથી જાણવા માંગતા હો, તો ટાગોર હાઉસની અવશ્ય મુલાકાત લો.
કલા ભવન
શાંતિનિકેતનનું બીજું વિશેષ સ્થાન કલા ભવન છે. કલા ભવન સંપૂર્ણપણે કલા અને સંસ્કૃતિ સાથે જોડાયેલું છે. એ જ કલા ભવનમાં વિશ્વ ભારતી શિક્ષણ સંસ્થા છે, જેની સ્થાપના રવીન્દ્રનાથ ટાગોરે કરી હતી. કલા ભવનની દિવાલો પરના ચિત્રો તમને આકર્ષે છે. માત્ર ભારત જ નહીં, દુનિયાભરમાંથી લોકો અહીં ભણવા આવે છે.
અમર કુટીર
અમર કુટિરને શાંતિનિકેતનનો વિશ્વકોશ કહેવામાં આવે છે. અમર કુટીરમાં પરંપરાગત રીતે બનાવેલી વસ્તુઓનું વેચાણ થાય છે. અહીં આવીને તમે હેન્ડલૂમ, હેન્ડીક્રાફ્ટ અને બીજી ઘણી જૂની વસ્તુઓ જોઈ શકો છો. મુલાકાત વખતે, આ દુર્લભ વસ્તુઓને તમારી સાથે લેવાનું ભૂલશો નહીં.
વિશ્વ ભારતી યુનિવર્સિટી
આ શાંતિનિકેતનનું આકર્ષણ સ્થળ છે. જ્યાં તમે આવીને આશ્રમ વ્યવસ્થા જોઈ શકો છો. અભ્યાસ ઝાડ નીચે થાય છે અને વિદ્યાર્થીઓ જમીન પર બેસે છે. પ્રકૃતિ સાથે જોડાઈને શિક્ષણનું મહત્વ સમજાવવામાં આવ્યું છે.
કેવી રીતે પહોંચવું?
ટ્રેન દ્વારા: શાંતિનિકેતનનું સૌથી નજીકનું રેલ્વે સ્ટેશન બોલપુર છે, અહીંથી શાંતિનિકેતનનું અંતર માત્ર 2 થી 3 કિમી છે. બોલપુર જંકશન કોલકાતાના હાવડા અને સિયાલદહ રેલ્વે સ્ટેશનો સાથે સારી રીતે જોડાયેલ છે.
હવાઈ માર્ગેઃ જો તમે ફ્લાઇટ દ્વારા શાંતિનિકેતન આવવાનું વિચારી રહ્યા છો, તો નજીકનું એરપોર્ટ કોલકાતાનું દમદમ એરપોર્ટ છે. અહીંથી શાંતિનિકેતન લગભગ 200 કિમીના અંતરે છે.
વાયા રોડઃ જો તમે રોડ માર્ગે શાંતિ નિકેતન જવાનું વિચારી રહ્યા છો, તો તમે સરળતાથી કોલકાતા થઈને પહોંચી શકો છો. જો તમે બસ દ્વારા જાવ છો, તો કોલકાતા, દુર્ગાપુર અને ગુવાહાટી જેવા શહેરોથી શાંતિ નિકેતન માટે બસ સરળતાથી ઉપલબ્ધ છે.