ભારતીય વાયુસેનાએ બુધવારે આગરાના એક જહાજમાંથી પોર્ટેબલ હોસ્પિટલ ભીષ્મને એરડ્રોપ કરી હતી. આ પ્રકારનું આ પ્રથમ પરીક્ષણ છે, જેમાં વાયુસેનાએ જહાજમાંથી હોસ્પિટલના ક્યુબ્સ છોડ્યા હતા. આ પોર્ટેબલ હોસ્પિટલો કટોકટીની પરિસ્થિતિઓમાં ખૂબ જ ઉપયોગી થઈ શકે છે અને તેને જહાજમાંથી એરડ્રોપ કરીને ગમે ત્યાં વાપરી શકાય છે.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં શરૂ કરાયેલ પ્રોજેક્ટ ભીષ્મને આરોગ્ય મંત્રાલય, સંરક્ષણ મંત્રાલય અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પરિષદ દ્વારા સંયુક્ત રીતે વિકસાવવામાં આવ્યો છે. ભીષ્મા પ્રોજેક્ટ (મેડિકલ સેવાઓ માટે બેટલફિલ્ડ હેલ્થ ઇન્ફર્મેશન સિસ્ટમ) ને માત્ર ભારતમાં જ નહીં પણ વિદેશમાં પણ કુદરતી આફતો, માનવતાવાદી કટોકટી અથવા શાંતિ અને યુદ્ધના સમયે ઝડપી જમાવટ માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે. જેથી કરીને ભીષ્મ પોર્ટેબલ હોસ્પિટલોનો ઉપયોગ આ સમયગાળા દરમિયાન તાત્કાલિક તબીબી સહાય પૂરી પાડવા માટે કરી શકાય.
એરફોર્સના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર આ મોબાઈલ ક્યુબ હોસ્પિટલમાં 200 લોકોની સારવાર થઈ શકશે. આ મોડ્યુલર મેડિકલ યુનિટ્સ દૂરસ્થ અથવા આપત્તિગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં ઝડપી જમાવટ માટે રચાયેલ છે, જે પડકારજનક વાતાવરણમાં પણ તબીબી સહાય પૂરી પાડવામાં મદદ કરે છે. તે જ સમયે, આગ્રામાં ભીષ્મને સફળતાપૂર્વક એરડ્રોપ કરીને, વાયુસેનાએ સાબિત કર્યું છે કે તે કટોકટીની માનવતાવાદી કટોકટી દરમિયાન જરૂરિયાતમંદ વિસ્તારોમાં તબીબી સંસાધનોને ઝડપથી તૈનાત કરી શકે છે.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ભીષ્મ પોર્ટેબલ હોસ્પિટલ ક્યુબ્સમાં તમામ પ્રકારની તબીબી સુવિધાઓ છે. ઉપરાંત, તેઓને એવી રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યા છે કે તેઓ હવા, જમીન અને સમુદ્ર દ્વારા સરળતાથી પરિવહન કરી શકાય. દરેક ક્યુબમાં સર્જિકલ સુવિધાઓ, નિદાન સાધનો અને દર્દીની સંભાળની સુવિધાઓ છે. આ પોર્ટેબલ હોસ્પિટલ ક્યુબ્સ ભારતીય વાયુસેના, ભારતીય આરોગ્ય સેવા સંસ્થાઓ અને સંરક્ષણ તકનીક નિષ્ણાતો દ્વારા સંયુક્ત રીતે વિકસિત અને પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યા છે.
આ ક્યુબ્સ માત્ર 12 મિનિટમાં તૈયાર થઈ જાય છે. તેમાં માસ્ટર ક્યુબ પાંજરાના બે સેટ હોય છે, દરેકમાં 36 મિની ક્યુબ હોય છે. આ ક્યુબ્સ અત્યંત મજબૂત, વોટરપ્રૂફ અને અત્યંત હળવા હોય છે. દરેક મિની-ક્યુબને માસ્ટર કેજની અંદર કાળજીપૂર્વક પેક કરવામાં આવે છે જેથી ખોલવામાં કોઈ સમસ્યા ન આવે. તેનો ફરીથી ઉપયોગ પણ કરી શકાય છે. આ પ્રોજેક્ટ તાજેતરમાં જી20 સમિટમાં વિવિધ દેશોના મહાનુભાવો સમક્ષ રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો અને તેની ખૂબ પ્રશંસા કરવામાં આવી હતી.