ગુજરાતમાં ચાંદીપુરા વાયરસના કારણે છ બાળકોના મોત થયા હોવાનું કહેવાય છે. જોકે, પુણેની નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ વાયરોલોજી (NIV)નો રિપોર્ટ આવવાનો બાકી છે. આ રિપોર્ટ જણાવશે કે બાળકોના મૃત્યુનું કારણ ચાંદીપુરા વાયરસ છે કે બીજું કંઈક… ગુજરાતના આરોગ્ય મંત્રી ઋષિકેશ પટેલે સોમવારે જણાવ્યું હતું કે છેલ્લા પાંચ દિવસમાં બાળકોના મોત થયા છે. શંકાસ્પદ કેસોની સંખ્યા વધીને 12 થઈ ગઈ છે. ગુજરાત સરકારનું કહેવું છે કે તે અસરગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં સઘન દેખરેખ કરી રહી છે. અસરગ્રસ્ત વિસ્તારોમાં 18,646 લોકોની તપાસ કરવામાં આવી છે. આ અહેવાલમાં જાણો ચાંદીપુરા વાયરસ કેટલો ખતરનાક છે?
ચાંદીપુરા વાયરસનું નામ શા માટે રાખવામાં આવ્યું?
1965માં એપ્રિલ અને જૂન વચ્ચે નાગપુર શહેરના ચાંદીપુરમાં નવા વાયરસનો પ્રકોપ જોવા મળ્યો હતો. આ વાયરસને કારણે લોકોને તાવ આવતો હતો. દેશમાં સૌપ્રથમ ચેપ નાગપુરના ચાંદીપુરથી શરૂ થયો હોવાથી તેને ચાંદીપુરા વાયરસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
અગાઉ પણ કિસ્સાઓ પ્રકાશમાં આવ્યા છે
પુણે વાયરસ રિસર્ચ સેન્ટરના પ્રવીણ એન ભટ્ટ અને એફએમ રોડ્રિગ્સે 1967માં બહાર પડેલા સંશોધન પેપરમાં ચાંદીપુરા વાયરસને આર્બોવાયરસ (આર્થ્રોપોડ વેક્ટર દ્વારા પ્રસારિત થતો વાયરસ) તરીકે દર્શાવ્યો હતો. ભારત માટે આ નવું હતું. આ પછી 2004 થી 2006 અને 2019 દરમિયાન આંધ્રપ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાતમાં તેના કેસ જોવા મળ્યા હતા.
મચ્છર અને રેતીની માખીઓ જવાબદાર છે
ચાંદીપુરા વાયરસ મચ્છર અને રેતીની માખીઓ વગેરેના કરડવાથી ફેલાય છે. તે આરએનએ વાયરસ છે. સેન્ડફ્લાય અથવા ડ્રેઇન ફ્લાય વાયરસનું એક મહત્વપૂર્ણ વેક્ટર માનવામાં આવે છે. માદા ફ્લેબોટોમાઇન ફ્લાય અને એડીસ મચ્છર તેના ફેલાવા માટે જવાબદાર છે.
લક્ષણો શું છે?
જ્યારે ચાંદીપુરા વાયરસથી ચેપ લાગે છે, ત્યારે ફલૂ જેવા લક્ષણો પ્રથમ દેખાય છે. પછી ઉંચો તાવ આવવા લાગે છે. આ પછી, હુમલા પણ થવા લાગે છે. આ વાયરસના ચેપમાં ઉલ્ટી અને ઝાડા પણ જોવા મળે છે.
બાળકો માટે કેટલું જોખમી?
ચાંદીપુરા વાયરસથી બાળકોને વધુ જોખમ છે. આ વાયરસ 15 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોને વધુ ખરાબ રીતે અસર કરે છે. આ વય જૂથના બાળકોમાં વાયરસના ચેપને કારણે મૃત્યુદર સૌથી વધુ જોવા મળ્યો છે. પ્રસંગ પાછળ જાગૃતિનો અભાવ પણ જોવા મળ્યો છે. બજારમાં આ વાયરસની કોઈ એન્ટિ-વાયરલ દવા ન હોવાથી તે વધુ ખતરનાક બની જાય છે. વાયરસથી સંક્રમિત બાળકો લક્ષણો દર્શાવ્યાના 48 થી 72 કલાકની અંદર મૃત્યુ પામતા જોવા મળ્યા છે.
એન્સેફાલીટીસ મૃત્યુનું કારણ બને છે
હિંદુસ્તાન ટાઈમ્સના અહેવાલ મુજબ એન્સેફેલાઈટીસ પણ ચેપગ્રસ્ત લોકોના મૃત્યુનું કારણ છે. વાયરસના ચેપ પછી, મગજની પેશીઓમાં સોજો આવે છે. જેના કારણે તેની તબિયત સતત બગડી રહી છે. ડૉક્ટર્સ લક્ષણોના આધારે ચેપની સારવાર કરે છે. ગુજરાતના આરોગ્ય મંત્રી ઋષિકેશ પટેલે લોકોને જરૂરી સાવચેતી રાખવા જણાવ્યું છે. તેમણે લોકોને સલાહ આપી છે કે જો લક્ષણો દેખાય તો તરત જ ડોક્ટરનો સંપર્ક કરો. સ્વચ્છતા અને જાગૃતિ આ વાયરસના ચેપને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરી શકે છે.
