Today Gujarati News (Desk)
હિંદુ ધર્મમાં પિતૃપક્ષનું ઘણું ધાર્મિક મહત્વ છે. આ 16 દિવસનો સમયગાળો સંપૂર્ણપણે પૂર્વજો અને પૂર્વજોની પૂજાને સમર્પિત છે. આ તારીખોને સૌથી પવિત્ર માનવામાં આવે છે, જ્યારે લોકો તેમના પૂર્વજોને યાદ કરે છે અને તેમને પૂજારીઓ અથવા બ્રાહ્મણો દ્વારા ખોરાક અને પાણી પ્રદાન કરે છે. પિતૃ પક્ષને શ્રાદ્ધ પક્ષ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. દ્રિક પંચાંગ અનુસાર, શ્રાદ્ધ પક્ષ ભાદ્રપદ પૂર્ણિમા તિથિ એટલે કે 29 સપ્ટેમ્બર 2023થી શરૂ થયા અને 14 ઓક્ટોબરે સમાપ્ત થશે. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર પિતૃપક્ષ દરમિયાન પિતૃઓ માટે પિંડ દાન, તર્પણ અને શ્રાદ્ધ કરવાથી પિતૃઓની આત્માને શાંતિ મળે છે અને તેમના શુભ આશીર્વાદ પ્રાપ્ત થાય છે. પિતૃપક્ષ દરમિયાન કેટલાક કામ કરવાથી પિતૃઓ પ્રસન્ન થાય છે. તેથી, પિતૃ પક્ષ દરમિયાન કેટલાક પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓને ખવડાવવાની જોગવાઈ છે. પિતૃપક્ષ દરમિયાન ભોજનના પાંચ ભાગ લેવામાં આવે છે. ચાલો તેના વિશે વિગતવાર જાણીએ.
પિતૃ પક્ષ દરમિયાન, આ જીવો માટે ખોરાકના 5 ભાગ લેવામાં આવે છે.
પિતૃ પક્ષમાં શ્રાદ્ધ દરમિયાન, કેટલાક જીવો માટે ખોરાકનો ભાગ લેવામાં આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે પૂર્વજો માટે લેવામાં આવતા ભોજનના આ પાંચ ભાગને પંચબલી કહેવામાં આવે છે. શ્રાદ્ધ વિધિઓ અન્નનો એક હિસ્સો લીધા વિના અધૂરી માનવામાં આવે છે. ખોરાકના આ 5 ભાગ ગાય, કૂતરા, કીડી, કાગડા અને દેવતાઓ માટે લેવામાં આવે છે.
પંચબલી અર્પણ કરવાની સાચી રીત કઈ છે?
પિતૃપક્ષમાં શ્રાદ્ધના સમયે ત્રણેય અન્નનો સૌથી પહેલા વાસણ બાળીને કરવામાં આવે છે. આ પછી ખોરાકને પાંચ અલગ-અલગ ભાગોમાં બહાર કાઢવામાં આવે છે. આ માટે, ગાય, કૂતરા, કીડીઓ અને દેવતાઓ માટે પાંદડા પર ખોરાક તૈયાર કરવામાં આવે છે. કાગડાઓ માટે જમીન પર એક ભાગ મૂકવામાં આવે છે. ત્યારબાદ પૂર્વજો આવીને ભોજન લે અને પ્રસન્ન થાય અને અમને તેમના આશીર્વાદ આપે એવી પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે.
પંચબલિ પાંચ તત્વો સાથે સંબંધિત છે.
હિંદુ માન્યતા અનુસાર પિતૃ પક્ષ દરમિયાન આપણા પૂર્વજો પશુ અને પક્ષીઓના રૂપમાં આપણી પાસે આવે છે. આ સ્વરૂપો છે ગાય, કૂતરો, કાગડો અને કીડી. તેના દ્વારા જ પિતૃઓ ભોજન લે છે. આ કારણથી શ્રાદ્ધ વિધિમાં પિતૃઓ માટે ભોજનના 5 ભાગ કાઢવામાં આવે છે, તેના વિના શ્રાદ્ધ વિધિ અધૂરી માનવામાં આવે છે. જેમાં કૂતરાને જળ તત્વનું પ્રતીક, કીડીને અગ્નિ તત્વ, કાગડાને વાયુ તત્વ, ગાયને પૃથ્વી તત્વ અને દેવતાઓને આકાશ તત્વનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, જ્યારે શ્રાદ્ધ દરમિયાન ભોજનના પાંચ ભાગ લેવામાં આવે છે, ત્યારે તે પાંચ તત્વો પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવાનો એક માર્ગ માનવામાં આવે છે.
