Today Gujarati News (Desk)
દેશમાં દર વર્ષે બે લાખ આંખોની જરૂરિયાત સામે 70 હજાર આંખોનું દાન કરવામાં આવે છે. રાષ્ટ્રીય નેત્ર જ્યોતિ અભિયાનના મામલામાં વર્ષ 2022-23માં ગુજરાત દેશમાં નંબર વન રહ્યું છે.ગત વર્ષે રાજ્યમાં 5441 ચક્ષુઓ દાન તરીકે પ્રાપ્ત થયા હતા.
રાજ્યના આરોગ્ય મંત્રી હૃષિકેશ પટેલના જણાવ્યા અનુસાર, રાષ્ટ્રીય નેત્ર જ્યોતિ અભિયાન હેઠળ ગુજરાતમાં એક વર્ષમાં 1.26 લાખ મોતિયાના ઓપરેશનનો લક્ષ્યાંક છે. તેની સરખામણીમાં 6.25 લાખથી વધુ ઓપરેશન કરવામાં આવ્યા હતા. કોઈપણ એક રાજ્યમાં આ સૌથી વધુ ઓપરેશન છે.તેમણે કહ્યું કે, દેશની સરેરાશની સરખામણીએ ગુજરાતમાં નેત્રદાનની સ્થિતિ સારી છે. દેશમાં જરૂરિયાત સામે 35 ટકા આંખોનું દાન કરવામાં આવે છે જ્યારે ગુજરાતમાં આ ટકાવારી 50 થી 55 ટકા છે. રાષ્ટ્રીય અંધત્વ અને અંધત્વ નિયંત્રણ કાર્યક્રમના પરિણામોના આધારે એમ કહી શકાય કે રાજ્યનો અંધત્વ દર 0.9 ટકાથી ઘટીને 0.3 ટકા થયો છે. 2025 સુધીમાં તેને 2.5 ટકા સુધી લઈ જવાનું લક્ષ્ય છે.
ગુજરાતમાં 33 આંખની બેંકો
રાજ્યમાં હાલમાં હ્યુમન ઓર્ગન ટ્રાન્સપ્લાન્ટેશન એક્ટ (HOTA) હેઠળ 33 આંખ બેંકો છે. જ્યારે 66 નેત્રદાન કેન્દ્રો અને 6 નેત્ર પ્રત્યારોપણ કેન્દ્રો કાર્યરત છે. છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં રાજ્યની સરકારી હોસ્પિટલોમાં કાર્યરત 174 ઓપ્ટોમેટ્રીસ્ટને આંખની સ્વીકૃતિ માટે વિશેષ તાલીમ આપવામાં આવી છે.
નવી ટેક્નોલોજીથી 4 લોકો એક વ્યક્તિનું દાન મેળવી શકશે.રોશનિદાનમાં મળેલી આંખોની ગુણવત્તા જળવાઈ રહે તે હેતુથી ગુજરાત સરકાર દ્વારા હેલ્થ મેનેજમેન્ટ ઈન્ફોર્મેશન સિસ્ટમ (HMIS) વેબ પોર્ટલની સ્થાપના કરવામાં આવી રહી છે. આ બાબતમાં પણ ગુજરાત પ્રથમ ક્રમે છે. રાજ્ય સરકારની આ નવી પહેલ છે. રાજ્યના તમામ નેત્રદાન કેન્દ્રો, આંખની બેંકો અને નેત્ર પ્રત્યારોપણ કેન્દ્રોને આમાં સામેલ કરવામાં આવશે અને નેત્રદાનથી લઈને નેત્ર પ્રત્યારોપણ સુધીનું રિયલ ટાઈમ ટ્રેકિંગ કરવામાં આવશે. આ ટેક્નિકથી એક વ્યક્તિની દ્રષ્ટિ 3 થી 4 લોકો સુધી પ્રકાશ પાડી શકશે.
અંગદાનની સાથે ગુજરાતમાં નેત્રદાન અંગેની જાગૃતિ પણ વધી છે. જોકે આ બાબતે વધુ જાગૃતિની જરૂર છે. સિવિલ હોસ્પિટલથી લઈને રાજ્યની અન્ય હોસ્પિટલોમાં બ્રેઈન ડેડ દાતાઓ વતી અંગદાન કરવામાં આવી રહ્યું છે.
