Today Gujarati News (Desk)
મોરબીમાં ડૂબી ગયેલા શહેરમાં 25 હજાર લોકોના મોત થયા હતા. આખા શહેરમાં હોબાળો અને અરાજકતા ફેલાઈ ગઈ હતી. સરકાર ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટમાં વ્યસ્ત હતી, પરંતુ ચારેબાજુ અંધાધૂંધી વચ્ચે, કામો ગોઠવવાના પ્રયાસો નિષ્ફળ સાબિત થઈ રહ્યા હતા. એટલા માટે એક યુવકે એક ગ્રુપ બનાવીને એવું કામ કર્યું કે લોકો આજે પણ તે યુવકનું સંગઠન અને કામ યાદ કરે છે. વાસ્તવમાં એ સંગઠનનું નામ RSS છે, જે મહાત્મા ગાંધીની હત્યા પછી લોકોની નજરમાં શંકાના દાયરામાં હતું, પરંતુ યુવા નરેન્દ્ર મોદી એ સંગઠનનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા હતા. જેમણે પોતાના ભગીરથ પ્રયાસથી સંઘ પ્રત્યે લોકોનો અભિગમ બદલી નાખ્યો હતો.
સૌરાષ્ટ્રના મોરબી શહેરમાં મચ્છુ નદીની દુર્ઘટનાને યાદ કરીને લોકો આજે પણ કંપી ઉઠે છે. તેને સૌથી મોટી ડેમ દુર્ઘટના તરીકે યાદ કરવામાં આવે છે. મોરબી શહેર માટીકામ અને દિવાલ ઘડિયાળો બનાવવા માટે પ્રખ્યાત છે, પરંતુ 11 ઓગસ્ટ, 1979ની ઘટનાએ મોરબી શહેરમાં લાશોનો ઢગલો કરી દીધો હતો. આજુબાજુના લોકોના ડૂબી જવાથી અને મૃત્યુના કારણે શહેર સ્મશાનગૃહમાં ફેરવાઈ ગયું હતું. પૂર્વ મુખ્યમંત્રી કેશુભાઈ પટેલ તત્કાલીન જનતા પાર્ટીની સરકારમાં સિંચાઈ મંત્રી હતા. વાસ્તવમાં ભારતીય જનસંઘ જનતા પાર્ટીમાં ભળી ગયો હતો. શહેરમાં આફતને પહોંચી વળવા સરકારી તંત્રને ઠીક કરવામાં સમય લાગી રહ્યો હતો.
મોરબી શહેરમાં નહીં પરંતુ રાજ્યમાં મોદીનો લોખંડી રણ વાગવા લાગ્યો
સરકાર સંગઠિત પ્રયાસ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહી હતી, પરંતુ તે સંપૂર્ણ રીતે કરી શકી ન હતી. આવી સ્થિતિમાં ઘણી સંસ્થાઓ મદદ માટે આગળ આવી છે. જેમાં નરેન્દ્ર મોદી આરએસએસ સંગઠનનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા હતા. આરએસએસનો સમગ્ર પ્રયાસ વ્યવસ્થિત અને વ્યવસ્થિત હતો. જેને જોઈને સરકારી સ્ટાફ સહિત શહેરના લોકોમાં અફડાતફડી મચી ગઈ હતી. આ જ કારણ હતું કે નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં સંઘનું સંગઠન ઓછા સમયમાં લોકોને પુનઃસ્થાપિત કરવામાં ઘણી હદ સુધી સફળ રહ્યું હતું. મોદી યુવાન હતા, પરંતુ તેમની હિંમત અને કાર્યક્ષમતાનું લોખંડ મોરબી શહેરમાં નહીં પરંતુ રાજ્યમાં ગૂંજવા લાગ્યું.
તે મોહલ્લાઓમાં પુનર્વસન કાર્ય પણ કરવામાં આવ્યું હતું. જ્યાં વસ્તી મિશ્ર હતી. હિન્દુ અને મુસ્લિમ વસ્તી બંને દ્વારા સંગઠન અને મોદીની પ્રશંસા કરવામાં આવી હતી. પુનઃસ્થાપનનું કામ સરળ નહોતું, પરંતુ અંતિમ સંસ્કારથી માંડીને લોકોને અન્ય સલામત સ્થળોએ લઈ જવા સુધી જીવનની શરૂઆત કરવામાં મદદરૂપ સાબિત થવું RSSની વિશેષ સફળતા હતી. આ જ કારણ છે કે મહાત્મા ગાંધીના હત્યારા તરીકે શંકાના દાયરામાં જાણીતી સંસ્થા આ દુર્ઘટના પછી લોકોમાં એક અલગ ઓળખ બનાવવામાં સફળ રહી હતી.
આ રીતે મોદી આરએસએસ વિરોધી વાતાવરણ દૂર કરવામાં સફળ રહ્યા હતા
વાસ્તવમાં મહાત્મા ગાંધીની હત્યા બાદ લોકો આરએસએસને શંકાની નજરે જોવા લાગ્યા હતા. આરએસએસ પર પણ પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો હતો, તેથી આરએસએસ સામે લોકોની ખરાબ ઈચ્છા પ્રબળ હતી. મોરબીમાં બંધ તૂટ્યો ત્યારે નરેન્દ્ર મોદી ચેન્નાઈમાં દીન દયાલ રિસર્ચ ઈન્સ્ટિટ્યૂટમાં RSS નેતા નાનાજી દેશમુખ સાથે હાજર હતા. નરેન્દ્ર મોદીને મોરબીની મચ્છુ નદી પર બનેલી ઘટનાની જાણ થતાં જ તેઓ પોતાને ગુજરાત જતા રોકી શક્યા ન હતા. મોરબી પહોંચ્યા બાદ નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં આરએસએસ દ્વારા ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટનું કામ આગળ ધપાવવામાં આવ્યું હતું.
આરએસએસના વ્યવસ્થિત અને સંગઠિત કાર્યથી એટલા બધા લોકોને ફાયદો થયો કે ત્યાં આરએસએસના કાર્યોની પ્રશંસા થવા લાગી. આરએસએસ, જેને શંકાના દાયરામાં રાખવામાં આવ્યું હતું, તે લોકોમાં પ્રવેશ કરવામાં સફળ રહ્યું હતું. તેનું નેતૃત્વ કરી રહેલા નરેન્દ્ર મોદી લોકોના હૃદયમાંથી આરએસએસ પ્રત્યેની નફરતને પ્રેમમાં બદલવામાં સફળ રહ્યા હતા. સમાજમાં આરએસએસની સામાજિક પ્રતિષ્ઠા વધવા લાગી અને તેનું કારણ ખુદ નરેન્દ્ર મોદી હતા.કહેવાય છે કે આરએસએસનો નવો ચહેરો લોકોની સામે આવ્યો હતો. હકીકતમાં, 1979માં ગુજરાતમાં કોંગ્રેસ વિરોધી વાતાવરણ ચરમસીમાએ હતું.જનતા પાર્ટી ગુજરાતમાં મુખ્ય રાજકીય બળ બની ગઈ હતી. વર્ષ 1977 માં, ભારતીય જનસંઘ, જે આરએસએસની રાજકીય પાંખ હતી, જનતા પાર્ટીમાં ભળી ગયા પછી લગભગ તેની ઓળખ ગુમાવી દીધી હતી. પરંતુ મોરબીના રાહત કાર્ય બાદ આરએસએસને વિશેષ સામાજિક ઓળખ મળવા લાગી.
મોરબીમાં રાહત કાર્યમાં મોદી કેમ અનોખા હતા?
સરકાર વતી સિંચાઈ મંત્રી કેશુભાઈ પટેલ પણ જીવના જોખમે મોરબીમાં રાહત કાર્યમાં જોડાયા હતા. પરંતુ અરાજકતાનો માહોલ હતો. સરકારે રાહત કાર્યનું આયોજન કર્યું અને શરૂ કર્યું ત્યાં સુધીમાં ઘણી સામાજિક સંસ્થાઓ રાહત કાર્યમાં સામેલ થઈ ગઈ હતી, પરંતુ આરએસએસની ટીમે ખૂબ જ કેન્દ્રિત અભિગમ સાથે રાહત કાર્ય શરૂ કર્યું હતું અને ઓછા સમયમાં વધુ લોકોને પુનઃસ્થાપિત કરવામાં સફળતા મળી હતી. . આરએસએસના પૂર્ણ સમયના પ્રચારક નરેન્દ્ર મોદી મોરબીની ઘટના બાદ પોતાની ખાસ ઓળખ બનાવવામાં સફળ રહ્યા હતા. અસરગ્રસ્તોમાં દવાથી માંડીને રાહત કાર્ય અને ખોવાયેલા લોકોને શોધવામાં સંસ્થાનો પ્રયાસ અવિસ્મરણીય બન્યો છે.
મોદી જ્યારે મુખ્યમંત્રી બન્યા ત્યારે મોરબીની ઘટના બાદ ભુજ ભૂકંપની બીજી ઘટના છે. ત્યારબાદ સીએમ તરીકે મોદીએ બરબાદ થયેલા ગામો અને શહેરોના પુનર્વસન માટે ઉત્તમ કામ કર્યું હતું. આફતમાં પોતાના કામોથી લોકોના દિલમાં સ્થાન બનાવનાર મોદી કોવિડ બાદ પણ ચૂંટણી જીતવામાં સફળ રહ્યા છે. દરમિયાન, જરૂરિયાતમંદ ગરીબો માટે રસીથી લઈને મફત અનાજ સુધી, પીએમ મોદીને અન્ય લોકો કરતા અલગ નેતા તરીકે સ્થાન આપવામાં સફળ રહ્યા છે. નરેન્દ્ર મોદી કેમ અલગ છે, ગુજરાતની જનતાને મોરબીની ઘટનામાં RSS સંગઠનના નેતા તરીકે તેમના વિશે ખબર પડી.