Today Gujarati News (Desk)
પીએમ મોદીના નેતૃત્વમાં કેબિનેટે પ્રાકૃતિક ગેસની કિંમતો નક્કી કરવાની નવી ફોર્મ્યુલાને મંજૂરી આપી દીધી છે. કેબિનેટ દ્વારા મંજૂર કરાયેલી નવી ફોર્મ્યુલા હેઠળ હવે સ્થાનિક કુદરતી ગેસની કિંમત ભારતીય ક્રૂડ બાસ્કેટની કિંમતના આધારે નક્કી કરવામાં આવશે. જ્યારે, અત્યાર સુધી સ્થાનિક કુદરતી ગેસની કિંમત વિશ્વના ચાર મુખ્ય ગેસ ટ્રેડિંગ હબ – હેનરી હબ, અલ્બેના, નેશનલ બેલેન્સિંગ પોઈન્ટ (યુકે) અને રશિયન ગેસના ભાવના આધારે નક્કી કરવામાં આવતી હતી.
આ નિર્ણયથી આગામી બે દિવસમાં એટલે કે શનિવારથી CNG અને PNGના ભાવમાં ઘટાડો થશે. PNGની કિંમતમાં 10%નો ઘટાડો થશે. તે જ સમયે, સીએનજીની કિંમત લગભગ 6 થી 9% સુધી નીચે આવશે.
બેઠક બાદ કેન્દ્રીય મંત્રી અનુરાગ ઠાકુરે કહ્યું કે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલી કેબિનેટ બેઠક દરમિયાન મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો લેવામાં આવ્યા છે, જેમાં પેટ્રોલિયમ મંત્રાલયને લગતો મોટો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. તેમણે કહ્યું કે કેબિનેટે કુદરતી ગેસની કિંમત નક્કી કરવા માટે નવા ફોર્મ્યુલાને મંજૂરી આપી દીધી છે.
શું હશે નવી ફોર્મ્યુલા?
નવી ફોર્મ્યુલા હેઠળ ગેસની કિંમત દર મહિને નક્કી કરવામાં આવશે. જ્યારે જૂની ફોર્મ્યુલા હેઠળ દર છ મહિને ગેસનો ભાવ નક્કી કરવામાં આવ્યો હતો. આ ઉપરાંત, નવી ફોર્મ્યુલા હેઠળ, છેલ્લા એક મહિનાથી ભારતીય ક્રૂડ બાસ્કેટના ભાવને સ્થાનિક કુદરતી ગેસના ભાવના આધાર તરીકે લેવામાં આવશે. અગાઉ, જૂના ફોર્મ્યુલા હેઠળ, વિશ્વના ચારેય ગેસ ટ્રેડિંગ હબની છેલ્લા એક વર્ષની કિંમત (મૂલ્ય ભારિત કિંમત) ની સરેરાશ લેવામાં આવે છે અને પછી તેને ત્રણ મહિનાના અંતરાલ પર લાગુ કરવામાં આવે છે.
સરકારનો દાવો છે કે નવી ફોર્મ્યુલા લાગુ થવાથી પીએનજી અને સીએનજી સસ્તી થશે. આ સાથે ઘરેલું ગ્રાહકોને વધુ સ્થિર ભાવે ગેસ મળશે. આ સિવાય ખાતર બનાવતી કંપનીઓને સસ્તો ગેસ મળશે, જેના કારણે ખાતરની સબસિડીમાં ઘટાડો થશે. નવી ફોર્મ્યુલા લાગુ થવાથી એનર્જી સેક્ટરને સસ્તો ગેસ મળશે. આ સાથે સ્થાનિક ગેસ ઉત્પાદક દેશને વધુ ઉત્પાદન માટે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે.
તમને શું લાભ મળશે?
આ સિવાય ગેસ ઉત્પાદકને બજારની વધઘટથી નુકસાન થશે નહીં. આંતરરાષ્ટ્રીય ગેસના ભાવમાં થયેલા જંગી વધારાને કારણે ગ્રાહકને થતા નુકસાનમાંથી મુક્તિ મળશે. નવા કૂવાના ગેસના ભાવને 20 ટકા પ્રીમિયમ પર રાખવાથી ONGC અને ઓઈલ ઈન્ડિયાને નવા રોકાણ માટે પ્રોત્સાહન મળશે. વાસ્તવમાં, સરકારે નવી ફોર્મ્યુલા નક્કી કરવા માટે ઓક્ટોબર 2022 માં કિરીટ પરીખની અધ્યક્ષતામાં એક સમિતિની રચના કરી હતી.
આ સમિતિની ભલામણોના આધારે સરકારે આ ફોર્મ્યુલા તૈયાર કરી છે. કમિટીએ જાન્યુઆરી 2026 સુધીમાં જૂના ફિલ્ડમાંથી નીકળતા ગેસને સંપૂર્ણપણે ડિકંટ્રોલ કરવાની ભલામણ કરી હતી. જ્યારે, મુશ્કેલ ક્ષેત્રમાંથી નીકળતા ગેસને જાન્યુઆરી 2027 સુધીમાં ડિકંટ્રોલ કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી હતી. કેબિનેટના નિર્ણયમાં આ ડિકંટ્રોલિંગની ભલામણ પર મૌન સેવ્યું છે.
