Today Gujarati News (Desk)
હાલમાં જ હવામાન વિભાગ (IMD) દ્વારા ચોમાસાને લઈને એક રિપોર્ટ જારી કરવામાં આવ્યો છે. IMD દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલા રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે આ ચોમાસામાં અલ નીનોના વિકાસની 70 ટકા સંભાવના છે. તેના કારણે ખેતી, વપરાશ અને અર્થવ્યવસ્થા પણ જોખમમાં આવી શકે છે.
જો કે, 11 એપ્રિલના રોજ, IMD એ જણાવ્યું હતું કે સામાન્ય ચોમાસાની અપેક્ષા સાથે અલ નીનો 50 ટકા વિકાસ પામશે. આ પછી હવે તેનું પુનઃ મૂલ્યાંકન કરવામાં આવ્યું છે અને તેમાં એક નવું અપડેટ આવ્યું છે. આ અંગે સરકાર દ્વારા જરૂરી પગલાં પણ લેવામાં આવ્યા હતા. દેશના 700 જિલ્લાઓમાં વિશેષ સલાહકાર સેવાઓ અને આગાહીઓ માટે એક સિસ્ટમની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી.
ત્રણ મહિનામાં 70 ટકા થશે
IMD એ શુક્રવારે જણાવ્યું હતું કે જૂન, જુલાઈ અને ઓગસ્ટના આ ત્રણ મહિનામાં અલ નીનો વિકસિત થવાની 70% શક્યતા છે, જ્યારે જુલાઈ અને સપ્ટેમ્બર વચ્ચે તે વધીને 80% થઈ જશે.
ભારતમાં આ સાત વર્ષમાં અલ નીનો જોવા મળ્યો
રિપોર્ટ અનુસાર, 2001 થી 2020 વચ્ચે દેશમાં સાત અલ નીનો વર્ષ જોવા મળ્યા છે. આ સાતમાંથી ચારને કારણે દુષ્કાળની સ્થિતિ પણ જોવા મળી હતી. જેમાં વર્ષ 2003, 2005, 2009-10, 2015-16નો સમાવેશ થાય છે. આ બધાં વર્ષોમાં ખરીફ અથવા ઉનાળામાં વાવેલા કૃષિ ઉત્પાદનમાં 16%, 8%, 10% અને 3% નો ઘટાડો જોવા મળ્યો, જેના કારણે ફુગાવો વધ્યો. તમને જણાવી દઈએ કે ખરીફ એક એવો પાક છે જે દેશના વાર્ષિક ખાદ્ય પુરવઠામાં લગભગ અડધો હિસ્સો ધરાવે છે.
છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં “લા-નીના” ને કારણે સામાન્ય વરસાદ
IMD દ્વારા કહેવામાં આવ્યું છે કે “લા નીના” ના કારણે છેલ્લા ત્રણ વર્ષમાં સામાન્ય વરસાદ નોંધવામાં આવ્યો છે. પરંતુ હવે લા નીનાની અસર બાદ વાતાવરણમાં અલ નીના જેવી સ્થિતિ સર્જાઈ શકે છે. વાસ્તવમાં ‘અલ-નીના’ એ ‘લા નીના’ની બરાબર વિરુદ્ધ છે. અગાઉ, હવામાન વિભાગે એમ પણ કહ્યું હતું કે અલ-નીનો સ્થિતિ સર્જાવા છતાં દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસા દરમિયાન ભારતમાં સામાન્ય વરસાદની સંભાવના છે. તેનાથી કૃષિ ક્ષેત્રમાં પણ રાહત મળવાની અપેક્ષા છે.
અલ નિનો શું છે?
અલ નીનો એ પેસિફિક મહાસાગરના વિષુવવૃત્તીય પ્રદેશમાં દરિયાઈ ઘટનાઓમાંની એક છે. દરિયાની સપાટીના તાપમાનમાં સમયાંતરે થતા ફેરફારોને કારણે તેની અસર વિશ્વભરના હવામાન પર જોવા મળે છે. અલ નીનો એક એવી સ્થિતિ છે જે તાપમાનમાં વધારો કરે છે. અલ નીનોને આબોહવા પ્રણાલીનો જ એક ભાગ માનવામાં આવે છે. જેના કારણે હવામાન પર ઊંડી અસર પડે છે.