ભારતનું સૌથી જૂનું શહેર ‘કાશી’ એટલે ‘વારાણસી’ કહેવાય છે, જાણો તેના વસાહતની કહાની

ભારત તેના સમૃદ્ધ ઇતિહાસ અને સંસ્કૃતિ માટે વિશ્વભરમાં જાણીતું છે. અહીં ઘણી હેરિટેજ સાઇટ્સ છે જે ભૂતકાળની ઝલક આપે છે. એટલું જ નહીં, અહીં હાજર શહેરોનો પણ પોતાનો અલગ ઇતિહાસ છે. ભારતમાં એવા અનેક શહેરો છે જે માત્ર સો-બેસો નહીં, પરંતુ હજારો વર્ષ જૂના છે. બાબા ભોલેનાથનું શહેર વારાણસી આ શહેરોમાંનું એક છે. તે માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વના સૌથી જૂના શહેરોમાંનું એક છે. આવો જાણીએ આ શહેરનો સમૃદ્ધ ઈતિહાસ અને તેની સાથે જોડાયેલી કેટલીક રસપ્રદ વાતો-

હજારો વર્ષ જૂનું શહેર

વિશ્વભરમાં આવા ઘણા શહેરો છે, જે પુરાવા આપે છે કે ઘણા વર્ષો પહેલા માનવ સભ્યતા વિશ્વના વિવિધ ભાગોમાં સ્થાયી થતી હતી. વારાણસી એક એવું શહેર છે, જે વિશ્વના સૌથી પ્રાચીન શહેરોની યાદીમાં સામેલ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે વારાણસી, જેને દેશની આધ્યાત્મિક રાજધાની કહેવામાં આવે છે, તે લગભગ 3000 વર્ષ જૂનું છે. આ શહેરનો ઇતિહાસ લગભગ 11મી સદીનો છે. જો કે, કેટલાક વિદ્વાનો એવું પણ માને છે કે આ શહેર 4000-5000 વર્ષ જૂનું છે.

વારાણસીનું આધ્યાત્મિક મહત્વ

વારાણસીને ભારતની આધ્યાત્મિક રાજધાની કહેવામાં આવે છે. આ સિવાય આ શહેરને ‘બનારસ’ અને ‘કાશી’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. હિંદુ ધર્મમાં આ શહેરનું ઘણું મહત્વ છે અને ખૂબ જ પવિત્ર સ્થળ માનવામાં આવે છે અને તેને અવિમુક્ત ક્ષેત્ર પણ કહેવામાં આવે છે. અહીં હાજર ગંગા અને ભગવાન શિવના કારણે આ શહેરનું પોતાનું આધ્યાત્મિક મહત્વ છે. વારાણસી ઘણા વર્ષોથી વિશ્વભરમાં સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક કેન્દ્ર રહ્યું છે.

આ કારણે આ શહેરને વારાણસી કહેવામાં આવતું હતું

આ શહેરનું નામ વારાણસી અહીંની બે સ્થાનિક નદીઓ વરુણા નદી અને આસી નદી પરથી પડ્યું છે. આ બે નદીઓ અનુક્રમે ઉત્તર અને દક્ષિણ તરફથી આવે છે અને ગંગા નદીમાં જોડાય છે. આ ઉપરાંત આ શહેરના નામ વિશે એવું પણ કહેવાય છે કે પ્રાચીન સમયમાં વરુણા નદીને વારાણસી કહેવામાં આવતું હશે, જેના કારણે આ શહેરને વારાણસી કહેવામાં આવ્યું. આ ઉપરાંત આ શહેરને બનારસ, કાશી, પ્રકાશનું શહેર, ભોલેનાથનું શહેર વગેરે નામોથી પણ ઓળખવામાં આવે છે.

ભગવાન શિવે કાશી શહેરની સ્થાપના કરી

વારાણસીની ઉત્પત્તિ વિશે વાત કરીએ તો, ધાર્મિક માન્યતાઓ અને પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, ભગવાન શિવે લગભગ 5000 વર્ષ પહેલાં આ કાશી શહેરની સ્થાપના કરી હતી. એટલું જ નહીં, ભગવાન શિવ સ્વયં અહીં કાશી વિશ્વનાથના રૂપમાં વિરાજમાન છે, જે 12 જ્યોતિર્લિંગમાંથી એક છે. આ જ કારણ છે કે આજે પણ બનારસ હિન્દુઓનું મુખ્ય તીર્થસ્થળ છે. સ્કંદ પુરાણ, રામાયણ, મહાભારત, સૌથી પ્રાચીન વેદ, ઋગ્વેદ સહિત ઘણા હિંદુ ગ્રંથોમાં આ શહેરનો ઉલ્લેખ છે.

આ માટે પણ બનારસ પ્રખ્યાત છે

ધાર્મિક મહત્વ ઉપરાંત આ શહેર અન્ય કારણોસર પણ ખાસ છે. અહીં ઉપલબ્ધ બનારસી સાડીઓથી લઈને સ્વાદિષ્ટ બનારસી પાન, દૂર-દૂરથી લોકો તેને પસંદ કરે છે. અહીં યોજાતી ગંગા આરતી એક મનોહર દ્રશ્ય માનવામાં આવે છે, જેને જોવા માટે દરરોજ ઘણા લોકો ગંગા ઘાટ પહોંચે છે. આ સિવાય અહીં હાજર અસ્સી ઘાટ અને દશાશ્વમેધ ઘાટ પણ ખૂબ પ્રખ્યાત છે.

ખાણીપીણીની વાત કરીએ તો, બનારસી પાન સિવાય, આ શહેરની તમારી મુલાકાત કચોરી સબઝી, ચેના દહીં વડા, માખણ મલાઈઓ, ચૂડા માતર અને લસ્સી ચાખ્યા વિના અધૂરી રહેશે.