નાગ પંચમીનો તહેવાર દેશભરમાં ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે સાવન શુક્લ પંચમીના દિવસે મનાવવામાં આવતી નાગ પંચમી 9 ઓગસ્ટના રોજ છે. નાગ પંચમીના દિવસે નાગ દેવતાની પૂજા કરવાથી તમામ મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કુંડળીમાં કાલ સર્પ દોષ વગેરે પણ આ દિવસે કરવામાં આવતી પૂજાથી દૂર થઈ શકે છે. સેલિબ્રિટી જ્યોતિષ પ્રદ્યુમન સૂરીના જણાવ્યા અનુસાર, નાગ દેવતાની પૂજા કરવાથી સાપથી થતા અનિષ્ટનો ભય દૂર થાય છે. તેમજ જો કોઈ વ્યક્તિની કુંડળીમાં રાહુ-કેતુ વારંવાર અનિષ્ટનું કારણ બની રહ્યા હોય તો નાગદેવને મનાવવાથી આ બંધ થઈ જશે.
પ્રદોષ કાલ પૂજા માટેનો સૌથી શુભ સમય
સેલિબ્રિટી જ્યોતિષ પ્રદ્યુમન સૂરીના મતે પ્રદોષ કાળમાં નાગ દેવતાની પૂજા કરવી યોગ્ય છે. બપોરે 12:30 થી 1:00 વાગ્યા સુધીનો સમય વિશેષ પૂજા માટે શુભ રહેશે. જો તમે પ્રદોષ કાળમાં પૂજા કરી શકતા નથી, તો તમે કોઈપણ સમયે પૂજા કરી શકો છો.
આ દિવસનું મહત્વ
હિંદુ ધર્મમાં સાપને સર્પ દેવતા તરીકે પૂજવામાં આવે છે. સનાતન ધર્મમાં ભગવાન વિષ્ણુના બાકી રહેલા સાપથી લઈને ભગવાન શિવના ગળામાં પડેલા નાગ સુધી સાપનું વિશેષ મહત્વ છે. સાપ માટે કરવામાં આવતી પૂજા નાગ દેવતાઓ સુધી પહોંચે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જે ઘરમાં નાગ પંચમી પર સાપની પૂજા કરવામાં આવે છે, ત્યાં સાપ કરડવાથી મૃત્યુ નથી થતું.
નાગ પંચમીને લગતી ઘણી વાર્તાઓ
એક દંતકથા અનુસાર, સમુદ્ર મંથન દરમિયાન વાસુકી નાગાને દોરડું બનાવવામાં આવ્યું હતું. સાપના યોગદાનને યાદ કરવા માટે નાગપંચમીનો તહેવાર ઉજવવા લાગ્યો. શ્રાવણ શુક્લ પક્ષ પંચમી પર ભગવાન શ્રી કૃષ્ણએ વૃંદાવનમાં ખતરનાક કાલિયા નાગાથી લોકોના જીવ બચાવ્યા હતા. બીજી એક વાર્તા અનુસાર, પાછળથી, અર્જુનના પૌત્ર રાજા પરીક્ષિતના પુત્ર જન્મજયાને ગુસ્સો આવ્યો કે તેના પિતાના મૃત્યુનું કારણ સર્પદંશ હતું. સાપના અસ્તિત્વને નાબૂદ કરવા માટે તેમણે સર્પસત્ર યજ્ઞનું આયોજન કર્યું. આસ્તિક ઋષિએ યજ્ઞ અટકાવ્યો. તક્ષકને આગના તાપથી બચાવવા માટે તેના પર કાચું દૂધ રેડવામાં આવ્યું. સાપ તક્ષકના બચવાના કારણે સાપનો વંશ પણ બચી ગયો. એવું માનવામાં આવે છે કે ત્યારથી નાગ પંચમી પર નાગ દેવતાને દૂધ ચઢાવવાની પરંપરા શરૂ થઈ.
બીજી લોકવાર્તા મુજબ, એક ખેડૂતના પરિવારમાં બે પુત્રો અને એક પુત્રી હતી. એક દિવસ ખેતરમાં ખેડાણ કરતી વખતે સાપના ત્રણ બાળકો હળથી માર્યા ગયા. સાપે બદલો લીધો અને રાત્રે ખેડૂત, તેની પત્ની અને તેના બે પુત્રોને ડંખ માર્યા. બીજા દિવસે જ્યારે તેણે ખેડૂતની દીકરીને પણ ડંખ મારવાની કોશિશ કરી ત્યારે દીકરીએ બાઉલમાં દૂધ રાખ્યું અને સાપની માફી માંગી. ખુશ થઈને સાપે ખેડૂત અને તેના બધા સભ્યોને જીવતા કર્યા. આ દિવસે સાવન શુક્લ પંચમી હતી.
સાપના આશીર્વાદ મેળવવા શું કરવું અને શું ન કરવું
– નાગપંચમીના દિવસે જરૂરિયાતમંદ લોકોને દાન કરવું શુભ માનવામાં આવે છે.
– આ દિવસે સાપની પૂજા કરીને તેમને દૂધથી સ્નાન કરાવવાથી પુણ્ય પ્રાપ્ત થાય છે.
– ઘરના મુખ્ય દ્વાર પર સાપની મૂર્તિ અથવા માટીની સાપની પ્રતિમા બનાવો.
– નાગ દેવતાને ફૂલ, મીઠાઈ અને દૂધ અર્પણ કરો.
– નાગપંચમીના દિવસે સાપથી નુકસાન ન થાય તે માટે આ દિવસે ન તો ખેતર ખેડવું અને ન તો ઝાડ કાપવા.
