Kohinoor Diamond: દુનિયામાં ઘણા એવા રત્નો છે, જે ખૂબ ઊંચા ભાવે વેચાય છે. આમાં કોહિનૂર ડાયમંડ અને હોપ ડાયમંડ ટોપ પર છે. આ રત્નોની કિંમતો પણ ગોઠવી શકાતી નથી. આ ખાસ રત્નોની ચમક ખૂબ જ ખાસ હોય છે. કોહિનૂર હીરા અને હોપ હીરા ખૂબ મોટા છે. દુનિયામાં કોઈ રત્ન નથી જેની તુલના કરી શકાય. કોહિનૂર એ બ્રિટિશ ક્રાઉન જ્વેલ્સનું રત્ન છે, જેનું વજન 105.60 કેરેટ છે.
હોપ ડાયમંડ વોશિંગ્ટનમાં સ્મિથસોનિયન નેશનલ મ્યુઝિયમ ઓફ નેચરલ હિસ્ટ્રીમાં રાખવામાં આવ્યો છે. તેનું વજન 45.52 કેરેટ છે. આ હીરાની ઉત્પત્તિ અંગે પ્રશ્નો ઉભા થાય છે. કોહિનૂર વિશે અનેક પ્રકારની વાર્તાઓ કહેવામાં આવે છે. એવો દાવો કરવામાં આવે છે કે આ હીરા દક્ષિણ ભારતમાં 1600 થી 1800 ની વચ્ચે મળી આવ્યા હતા. આ પછી તેમને બ્રિટન અને અન્ય દેશોમાં મોકલવામાં આવ્યા હતા. હવે વૈજ્ઞાનિકોએ પહેલીવાર તેમના મૂળના રહસ્યને ઉકેલવાનો દાવો કર્યો છે.
કોહિનૂર શા માટે શાપિત કહેવાય છે?
કોહિનૂર હીરાને શાપિત કહેવાય છે. આ હીરા જેની પાસે ગયો તે રાજા મૃત્યુ પામ્યો. કોહિનૂરની જેમ હોલ ડાયમંડ, રીજન્ટ ડાયમંડની વાર્તાઓ પણ ખૂબ પ્રખ્યાત છે. રીજન્ટ ડાયમંડ લુવર મ્યુઝિયમમાં રાખવામાં આવ્યો છે. એવું કહેવાય છે કે તેને ખાણમાંથી ચોરી કર્યા પછી ખાણિયો લાવ્યો હતો. ચોરે આ હીરાને તેના પગના ઘાની અંદર છુપાવી રાખ્યો હતો. વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે આવા હીરા સામાન્ય રીતે નદી કિનારે કાંપમાં ખોદવામાં આવેલા ખાડાઓમાં જોવા મળે છે. જ્યારે જ્વાળામુખી ફાટી નીકળે છે, ત્યારે તેઓ બહાર આવે છે. આ વિસ્તારોને કિમ્બરલાઇટ ક્ષેત્રો કહેવામાં આવે છે.
તેઓ ભારતના આ રાજ્યમાં ઉદ્ભવ્યા છે
તાજેતરમાં જર્નલ ઓફ અર્થ સિસ્ટમ સાયન્સમાં એક સંશોધન પ્રકાશિત થયું હતું. તેમાં દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે કોહિનૂર સહિત વિશ્વના સૌથી પ્રખ્યાત હીરા ભારતના આંધ્ર પ્રદેશમાં વજ્રકરુર કિમ્બરલાઇટ ક્ષેત્રથી 300 કિલોમીટર દૂર મળી આવ્યા હતા. જીઓકેમિસ્ટ યાકોવ વેઈસ કહે છે કે એવું જાણવા મળ્યું છે કે વજ્રકરુરમાં જમીનનો પ્રકાર હીરા માટે મજબૂત આધાર છે. યાકોવ વેઈસ જેરુસલેમની હીબ્રુ યુનિવર્સિટીમાં હીરાનો અભ્યાસ કરે છે. તેમણે જણાવ્યું કે અહીંની માટીનો અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો હતો. આનાથી જાણવા મળ્યું કે લિથોસ્ફિયર એટલે કે સખત પડ અને ઉપરના આવરણમાં આવા હીરાની હાજરીના પૂરતા પુરાવા છે. ગોલકોંડાના હીરા આવરણમાં વધુ ઊંડે રચાય છે. કદાચ આ હીરા પૃથ્વીના કેન્દ્રની આસપાસ રચાયા હશે.
મોટા હીરા ક્યાંથી આવે છે?
સાવિત્રીબાઈ ફૂલે પુણે યુનિવર્સિટીના ભૂસ્તરશાસ્ત્રીઓ હીરો કાલરા, આશિષ ડોંગરે અને સ્વપ્નિલ વ્યાસે આ સંશોધન કર્યું છે. તેમણે કહ્યું કે પૃથ્વીના ઊંડાણમાંથી મોટા હીરા આવી રહ્યા છે. વજ્રકરુર વિસ્તારના કિમ્બરલાઇટ ખડકો કદાચ તે ઊંડાણોમાંથી ઉદ્ભવે છે જ્યાં હીરાની રચના થાય છે. રિમોટ સેન્સિંગ ડેટા પરથી જાણવા મળ્યું છે કે અહીં એક પ્રાચીન નદી હતી, જેમાંથી હીરા કૃષ્ણા નદી અને તેની ઉપનદીઓમાં વહેતા હતા અને જ્યાંથી તે મળી આવ્યા હતા.