Business News: સરકારની યોજના ‘લખપતિ દીદી’ સ્વ-રોજગારી મહિલાઓની સ્વ-સહાય જૂથો (SHG)માં જોડાઈને વાર્ષિક આવક વધારીને રૂ. 1 લાખ સુધી પહોંચાડવા માટે દેશની અર્થવ્યવસ્થા (ખાસ કરીને ગ્રામીણ અર્થતંત્ર)ને મજબૂત બનાવવામાં ગેમ ચેન્જર બની શકે છે. દેશમાં 85 લાખથી વધુ નોંધાયેલા HHG સાથે 9.2 કરોડ મહિલાઓ સંકળાયેલી છે અને તેમની કમાણી સતત વધી રહી છે.
કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો દ્વારા તેમને આકર્ષવાના પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. એસબીઆઈ દ્વારા સોમવારે એસએચજી સાથે સંકળાયેલી મહિલાઓની વર્તમાન સ્થિતિ, તેમની આવક અને તેમના ભવિષ્ય પર એક વિગતવાર અહેવાલ બહાર પાડવામાં આવ્યો છે. અહેવાલ જણાવે છે કે કેવી રીતે વર્ષ 2027 સુધીમાં દેશના દરેક રાજ્યમાં લાખો લાખો લખપતિ દીદીઓ (1 લાખ રૂપિયાની વાર્ષિક આવક સાથે એસએચજી સભ્યો) હશે, જે માત્ર ગ્રામીણ અર્થવ્યવસ્થાને જ મજબૂત બનાવશે નહીં, પરંતુ એક નવું નિર્માણ કરશે. મહિલા સાહસિકોની વ્યાખ્યા.
વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 15 ઓગસ્ટ, 2023 ના રોજ લાલ કિલ્લા પરથી તેમના ભાષણમાં કેન્દ્રની લખપતિ દીદી યોજનાની જાહેરાત કરી હતી. આ અંતર્ગત બે કરોડ મહિલાઓને ઉદ્યોગસાહસિકતા સંબંધિત તાલીમ આપવામાં આવનાર છે. આ વર્ષે 1 ફેબ્રુઆરીએ વચગાળાનું બજેટ રજૂ કરતી વખતે, નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે SHG સાથે સંકળાયેલી મહિલા સાહસિકોની પ્રશંસા કરી હતી અને ત્રણ કરોડ લખપતિ દીદીઓ બનાવવાની જાહેરાત કરી હતી.
SBI રિપોર્ટ દર્શાવે છે કે નાણાકીય વર્ષ 2019 ની સરખામણીએ SHG સાથે સંકળાયેલી મહિલાઓની આવક નાણાકીય વર્ષ 2024 (2023-24) માં ત્રણ ગણી વધી છે. આ સમયગાળા દરમિયાન ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં આવકમાં 2.8 ગણો, અર્ધ-શહેરી વિસ્તારોમાં 3.2 ગણો, શહેરી વિસ્તારોમાં 4.6 ગણો અને મેટ્રો શહેરોમાં 3.62 ગણો વધારો થયો છે. રિપોર્ટમાં આવકની રકમનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો નથી. આ રિપોર્ટ તમામ SHG હેઠળ ખોલવામાં આવેલા બેંક ખાતાઓમાં જમા રકમના આધારે તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.
28-42 વર્ષની વયજૂથની તમામ મહિલા સાહસિકોની આવકમાં વધારો થયો છે
રિપોર્ટ અનુસાર, દેશના દરેક ભાગમાં 28 થી 42 વર્ષની વય જૂથમાં SHG સાથે સંકળાયેલી દરેક મહિલા ઉદ્યોગસાહસિકની આવકમાં વધારો થયો છે. આંધ્રપ્રદેશ અને તેલંગાણામાં સૌથી વધુ સંખ્યામાં SHG નોંધાયેલા છે. આ સિવાય તમિલનાડુ, ઉત્તરાખંડ, કેરળ, પંજાબ અને ગુજરાતમાં પણ SHG સાથે સંકળાયેલી મહિલાઓની આવક ઝડપથી વધી રહી છે.
આ રાજ્યોમાં સૌથી વધુ કરોડપતિ બહેનો છે. જ્યારે ઉત્તર પ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, છત્તીસગઢ અને ચંદીગઢમાં આગામી બે વર્ષમાં SHG મહિલાઓની આવક વધીને 1 લાખ રૂપિયા વાર્ષિક થશે. હાલમાં, આ રાજ્યોમાં 1 લાખ રૂપિયાની આવક ધરાવતી આ શ્રેણીમાં કોઈ મહિલા નથી. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે વર્ષ 2027 સુધીમાં દેશના દરેક રાજ્યમાં લાખો લાખપતિ દીદીઓ હશે.
