Today Gujarati News (Desk)
મહારાષ્ટ્રમાં રાષ્ટ્રવાદી કોંગ્રેસ પાર્ટી (NCP)ને લઈને રાજકીય યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે. કાકા શરદ પવાર અને ભત્રીજા અજિત પવાર વચ્ચે ચાલી રહેલું આ યુદ્ધ હવે દિલ્હી સુધી પહોંચી ગયું છે. એનસીપીના સંસ્થાપક અધ્યક્ષ શરદ પવારે ગુરુવારે દિલ્હીમાં પાર્ટીની રાષ્ટ્રીય કાર્યકારિણીની બેઠક બોલાવી છે. આ પહેલા પાર્ટી હેડક્વાર્ટરથી તમામ પોસ્ટર અને બેનર બદલવામાં આવ્યા હતા. જ્યાં પણ અજિત પવાર અને પ્રફુલ પટેલના ફોટા હતા તે બધાને હટાવી દેવામાં આવ્યા છે.
શરદ પવારની આ મુલાકાતને લઈને રાજકીય ગલિયારામાં વિવિધ ચર્ચાઓ શરૂ થઈ ગઈ છે. સવાલો ઉઠી રહ્યા છે કે પવારે મુંબઈ પછી દિલ્હીમાં બેઠક કેમ બોલાવી? તેનું રાજકીય મહત્વ શું છે? શું અજિત પવારના જૂથ સામે શરદ પવારની આ કોઈ મોટી વ્યૂહરચના છે? ચાલો સમજીએ…
પહેલા જાણો બુધવારે શરદ પવાર અને અજિત પવાર જૂથની બેઠકમાં શું થયું?
અજિત પવારે બુધવારે સવારે 11 વાગ્યે ધારાસભ્યોની બેઠક બોલાવી હતી. અજીત જૂથનો દાવો છે કે તેમની પાસે 42થી વધુ ધારાસભ્યોનું સમર્થન છે. આ સિવાય એમએલસી, સાંસદ અને અન્ય પાર્ટીના નેતાઓ અને કાર્યકર્તાઓ પણ તેમની સાથે છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, અજિત પવારની બેઠકમાં 53માંથી 30 ધારાસભ્યોએ હાજરી આપી હતી. આ સમયગાળા દરમિયાન પાંચ એમએલસી પણ અજીત સાથે ઉભા જોવા મળ્યા હતા. અજિત જૂથે પણ ચૂંટણી પંચમાં એફિડેવિટ આપીને પાર્ટીના ચિન્હ પર પોતાનો અધિકાર વ્યક્ત કર્યો છે.
બીજી તરફ અજિતના કાકા અને એનસીપીના સ્થાપક શરદ પવારે પણ બુધવારે બપોરે 1 વાગ્યે બેઠક બોલાવી હતી. તેમાં લગભગ 17 ધારાસભ્યો પહોંચ્યા હતા. બે એમએલસી પણ પહોંચી ગયા. એનસીપીના તમામ પાંચ લોકસભા સાંસદોએ બેઠકમાં હાજરી આપી હતી. શરદ પવારે અજિત પવાર જૂથના દાવાને ફગાવી દેવાની માગણી સાથે ચૂંટણી પંચમાં કેવિયેટ દાખલ કરી છે.
શરદ પવારે બીજી બેઠક દિલ્હીમાં કેમ બોલાવી?
રાજકીય નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે ધારાસભ્યો અને જિલ્લા સ્તરના નેતાઓની કસોટી કર્યા બાદ શરદ પવાર રાષ્ટ્રીય સ્તરે પોતાની અને અજીતની ક્ષમતા જોવા માંગે છે. બંને પક્ષોએ રાષ્ટ્રીય નેતાઓના સમર્થનની વિગતો પણ ચૂંટણી પંચ સમક્ષ દર્શાવવી પડશે.
એક તરફ અજિત પવાર જૂથે દાવો કર્યો છે કે રાષ્ટ્રીય કાર્યકારિણીની બેઠક 30 જૂને યોજાઈ હતી અને તેમાં બધાએ સર્વસંમતિથી શરદ પવારને પાર્ટી અધ્યક્ષ પદ પરથી હટાવીને અજિતને કમાન સોંપી હતી. મતલબ કે અજીત એનસીપીના અધ્યક્ષ છે. હવે શરદ જૂથ અજીતના આ દાવાની પરીક્ષા કરવા માંગે છે. આ હિસાબે શરદ પવાર આગળની રણનીતિ પણ તૈયાર કરી શકે છે.
NCPના અસલી બોસ કોણ છે તે કેવી રીતે નક્કી થશે?
ચૂંટણી પંચ આવા મામલામાં અનેક મુદ્દાઓની તપાસ કરે છે. તેમાં વિધાનસભા અને સંસ્થા બંનેનો સમાવેશ થાય છે. આ સિવાય ચૂંટણી પંચ વિભાજન પહેલા પક્ષની ટોચની સમિતિઓ અને નિર્ણય લેતી સંસ્થાઓની યાદી બહાર કાઢે છે. આના પરથી જાણવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવે છે કે આ પૈકી કેટલા પદાધિકારીઓ કયા જૂથમાં છે. આ સિવાય કેટલા સાંસદ અને ધારાસભ્યો કયા જૂથમાં છે.
મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં, પક્ષના પદાધિકારીઓ અને ચૂંટાયેલા પ્રતિનિધિઓના સમર્થનના આધારે કમિશન દ્વારા પ્રતીક આપવામાં આવે છે. જો કોઈ કારણોસર તે સંસ્થાની અંદરના સમર્થનને યોગ્ય રીતે ન્યાયી ઠેરવી શકતું નથી, તો પંચ ફક્ત પક્ષના બહુમતી સાંસદો અને ધારાસભ્યોના આધારે નિર્ણય લે છે.
કોનો દાવો આટલો મજબૂત?
પક્ષપલટા વિરોધી કાયદાથી બચવા માટે, અજિતને NCPના 53માંથી 36 ધારાસભ્યોને સાથે લાવવા પડશે. બુધવારની બેઠકમાં અજીત સાથે 30 ધારાસભ્યો પહોંચ્યા હતા. અજીતનો દાવો છે કે તેમના કેટલાક સમર્થકો હોસ્પિટલમાં છે અને કેટલાક બહાર છે. પરંતુ બધાએ તેને ટેકો આપ્યો છે. જો અજિત પાસે દાવા મુજબ 36 થી વધુ ધારાસભ્યોનું સમર્થન છે, તો બધા પક્ષપલટા વિરોધી કાયદાથી બચી જશે. જો તે 36 કરતા ઓછું હોય તો સસ્પેન્શન નિશ્ચિત છે.
પક્ષપલટા વિરોધી કાયદામાં બે શરતો છે. જે પાર્ટીનો નેતા છોડી રહ્યો છે તેને અન્ય પાર્ટીમાં ભેળવી દેવો જોઈએ. બે તૃતીયાંશ ધારાસભ્યો સંમત છે. બંને સ્થિતિ અજીતની તરફેણમાં છે. અજિત પવારનો દાવો છે કે તેમને રાજ્ય વિધાનસભાના કુલ 53 NCP ધારાસભ્યોમાંથી 40 થી વધુનું સમર્થન છે. પક્ષપલટા વિરોધી કાયદાની જોગવાઈઓને ટાળવા માટે અજિત પાસે 36 થી વધુ ધારાસભ્યો હોવા આવશ્યક છે.
મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભાના અધ્યક્ષ રાહુલ નાર્વેકરનું નિવેદન પણ આવ્યું છે. તેમણે કહ્યું, ‘અત્યાર સુધી કોઈપણ પક્ષે દાવો કર્યો નથી કે પાર્ટીમાં વિભાજન થયું છે. આગામી ચોમાસુ સત્રમાં વિધાનસભામાં પક્ષના મુખ્ય દંડક કોણ હશે તે અંગે સ્થિતિ સ્પષ્ટ થાય તેવી ધારણા છે.