ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરીને ઈતિહાસ રચનાર ભારતની નજર હવે તેના આગામી લક્ષ્ય પર છે. સફળ ચંદ્રયાન-3 મિશનથી ઉત્સાહિત ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ઇસરો)ના વડા એસ. સોમનાથે ગુરુવારે જણાવ્યું હતું કે ISRO હવે ચંદ્રની સપાટી પરથી સેમ્પલ લાવવાનું વિચારી રહ્યું છે.
રાષ્ટ્રપતિ ભવન કલ્ચરલ સેન્ટર (RBCC) ખાતેના પ્રવચનમાં, સોમનાથે ચંદ્ર પરથી સેમ્પલ પાછા લાવવા માટે “સેમ્પલ રીટર્ન મિશન”ની વિગતો શેર કરી. કહ્યું, ચંદ્ર વિશેની અમારી આતુરતા હજુ સમાપ્ત થઈ નથી. હું રાષ્ટ્રપતિને આશ્વાસન આપું છું કે અમે ચંદ્રની સપાટી પરથી ખડકો (માટી) લાવશું.
સોમનાથે મોટી વાત કહી
પ્રેક્ષકોની તાળીઓના ગડગડાટ વચ્ચે, સોમનાથે કહ્યું, અમે હાલમાં આવા મિશનની રચના કરી રહ્યા છીએ. અમે આગામી ચાર વર્ષમાં આ મિશન પૂર્ણ કરવા માંગીએ છીએ. લગભગ 40 મિનિટની વાતચીતમાં ઈસરોના વડાએ કહ્યું કે, ભારતીયને અવકાશમાં મોકલવાના મિશન પર પણ કામ ચાલી રહ્યું છે. સર્વિસ અને ક્રૂ મોડ્યુલ ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે. અમે મનુષ્યોને સુરક્ષિત રીતે અવકાશમાં લઈ જઈશું અને તેમને સુરક્ષિત રીતે પાછા પણ લાવીશું.
સોમનાથે કહ્યું, અમે પણ સ્પેસ સ્ટેશન બનાવવા ઈચ્છીએ છીએ. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ તેની તૈયારીઓની સમીક્ષા કરી છે અને 2035 સુધીમાં સ્પેસ સ્ટેશન બનાવવાની સૂચના આપી છે. સ્પેસ સ્ટેશન બનાવતા પહેલા તેનું પહેલું મોડ્યુલ 2028 સુધીમાં લોન્ચ કરવામાં આવશે. આ રોબોટિક સ્પેસ સ્ટેશન હશે. માનવસહિત સ્પેસ સ્ટેશન 2035 સુધીમાં બનાવવું પડશે, કારણ કે તે કરવા માટે આપણને નવા રોકેટની જરૂર પડશે.
ગગનયાન કાર્યક્રમ ચાલુ રહેશે
સોમનાથે કહ્યું કે ગગનયાન કાર્યક્રમ ચાલુ રહેશે. આ માત્ર ભારતીયોને અવકાશમાં મોકલવાનું મિશન નથી. તેનો ધ્યેય માનવોને અવકાશમાં સતત મોકલવાનો, તેના પર કામ કરવાનો અને વધુ તકનીકી ક્ષમતાઓ વિકસાવવાનો છે. તેમણે કહ્યું કે સ્પેસ એક્ટિવિટી માટે વાઇબ્રન્ટ ઔદ્યોગિક આધાર બનાવવાનો ઉદ્દેશ્ય છે જે અગાઉ શક્ય નહોતું. આજે 200 થી વધુ સ્ટાર્ટ-અપ કંપનીઓ જગ્યા આધારિત પ્રવૃત્તિઓ કરી રહી છે. અમે ઇસરોને ટેક્નોલોજી ટ્રાન્સફર કરવા તૈયાર છીએ.
ચંદ્ર મિશન પર વિગતવાર વાત કરી
સોમનાથે ભારતના ચંદ્ર મિશન – ચંદ્રયાન-1, ચંદ્રયાન-2 અને ચંદ્રયાન-3 વિશે પણ વિગતવાર વાત કરી હતી. તેણે એ પણ સંકેત આપ્યો છે કે ગણતંત્ર દિવસની પરેડ દરમિયાન ચંદ્રયાન-3ના મોડલ પ્રદર્શિત થઈ શકે છે. વિવિધ શાળાઓ અને કોલેજોના વિદ્યાર્થીઓ અને શિક્ષણવિદોએ ભારતના અવકાશ ક્ષેત્રના વિકાસ પરના વ્યાખ્યાનમાં ભાગ લીધો હતો. સોમનાથ, જેઓ અવકાશ વિભાગના સચિવ પણ છે, રાષ્ટ્રપતિ ભવનમાં રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુને પણ મળ્યા હતા.
નોંધનીય છે કે ભારતે આ વર્ષે 23 ઓગસ્ટે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કર્યું હતું. અત્યાર સુધી માત્ર અમેરિકા, રશિયા અને ચીને તેમના લેન્ડર્સને ચંદ્રની સપાટી પર ઉતાર્યા છે. પરંતુ ભારત સિવાય કોઈ દેશ ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરવામાં સફળ રહ્યો ન હતો.
