Today Gujarati News (Desk)
11 મેનો દિવસ ભારતના ઈતિહાસમાં ખૂબ જ ખાસ છે, કારણ કે આ દિવસે ભારતે પરમાણુ પરીક્ષણ કર્યું હતું. આ પરીક્ષણો સાથે ભારત વિશ્વના શક્તિશાળી દેશોની યાદીમાં સામેલ થઈ ગયું હતું. ભારતના આ પગલાથી અમેરિકા સહિત અનેક દેશોના દાંત ભીંસાયા હતા. પોખરણમાં ત્રણ પરમાણુ પરીક્ષણો થયા ત્યારથી, 11 મેને રાષ્ટ્રીય ટેકનોલોજી દિવસ એટલે કે રાષ્ટ્રીય ટેકનોલોજી દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે.
11 મેના રોજ ઓપરેશન શક્તિને અંજામ આપવામાં આવ્યો હતો
આજે 11 મે, 1998 ના રોજ પોખરણની ધરતી પર પરમાણુ પરીક્ષણ II ના 25 વર્ષ પૂર્ણ થયા. ભારતે પોખરણ ફિલ્ડ ફાયરિંગ રેન્જના ખેતોલાઈ ગામ પાસે ત્રણ પરમાણુ પરીક્ષણો કર્યા હતા અને આખી દુનિયાને સાબિત કરી દીધું હતું કે ભારત તેના દુશ્મનો સામે લડવા માટે તૈયાર છે. 11 મે 1998ના રોજ પોખરણમાં કરવામાં આવેલા પરમાણુ પરીક્ષણને ઓપરેશન શક્તિ નામ આપવામાં આવ્યું હતું. તેના શીર્ષક હેઠળ ભારતે સમગ્ર વિશ્વને પોતાની તાકાતનો પરિચય પણ કરાવ્યો હતો. મહાન વૈજ્ઞાનિક અને ભારતના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ એપીજે અબ્દુલ કલામના નેતૃત્વમાં ભારતે તેનું બીજું પરમાણુ પરીક્ષણ સફળતાપૂર્વક કર્યું.
એક પછી એક ત્રણ ટેસ્ટથી વિસ્તાર ગુંજી ઉઠ્યો
ખેતરોલાઈથી 5 કિમી દૂર ફાયરિંગ રેન્જમાં એક પછી એક ત્રણ પરીક્ષણો કરવામાં આવ્યા, જેના કારણે આખો વિસ્તાર ગૂંજી ઉઠ્યો અને આકાશ તરફ વાદળો જોવા મળ્યા. આ સાથે જ આખા પોખરણ વિસ્તારમાં જાણીતું બન્યું કે આ ભૂમિએ ભારતને પરમાણુ શક્તિ ધરાવતા દેશોની યાદીમાં સામેલ કર્યું છે. ભારત પરમાણુ શક્તિ બનવાની ખુશી અને ગર્વની ક્ષણ પોખરણના લોકોના મનમાં 25 વર્ષ પછી પણ એવી જ છે. જે બાદ 13મી મેના રોજ પરમાણુ પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું.
ભારતે અમેરિકાની ગુપ્તચર સંસ્થાને છેતરી
પરમાણુ પરીક્ષણ બાદ દેશના તત્કાલિન વડાપ્રધાન અટલ બિહારી વાજપેયી પોતે બ્લાસ્ટ સ્થળ પર ગયા હતા. ભારતની આ જાહેરાતથી આખી દુનિયા સ્તબ્ધ થઈ ગઈ, કારણ કે કોઈને તેની જાણ સુદ્ધાં નહોતી. પરમાણુ પરીક્ષણ પછી પણ કોઈને તેની ખબર પડી ન હતી. ભારતની આ સફળતા પર અમેરિકાની CIA પણ માનતી હતી કે ભારત તેમને ચકમો આપવામાં સફળ રહ્યું છે કારણ કે અમેરિકાની ગુપ્તચર સંસ્થા CIA (CIA) દરેક ક્ષણે ભારતની ગતિવિધિઓ પર નજર રાખતી હતી. CIAએ ભારત પર કડક નજર રાખવા માટે અબજો ખર્ચીને 4 સેટેલાઇટ ઇન્સ્ટોલ કર્યા હતા. આ તમામ પડકારો છતાં ભારતે પોખરણની ધરતી પર ઓપરેશન શક્તિને સફળતાપૂર્વક અંજામ આપ્યો હતો.
શા માટે ન્યુક્લિયર ટેસ્ટ II ગુપ્ત રાખવામાં આવ્યું હતું
પરમાણુ પરીક્ષણ II ખૂબ જ ગુપ્ત રીતે કરવામાં આવ્યું હતું કે કોઈને તેની ચાવી પણ ન મળી શકે. ટેસ્ટને ગુપ્ત રાખવા પાછળનું કારણ એ હતું કે અમેરિકા ભારત પરમાણુ શક્તિ ધરાવતો દેશ બને તેવું ઇચ્છતું ન હતું. હકીકતમાં, વર્ષ 1995માં પણ ભારતે પરમાણુ પરીક્ષણ કરવાની યોજના બનાવી હતી પરંતુ અમેરિકા ઈચ્છતું ન હતું કે કોઈ તેની સાથે મેળ ખાય. વર્ષ 1995માં થઈ રહેલા પરમાણુ પરીક્ષણને અમેરિકન સેટેલાઇટ અને ઈન્ટેલિજન્સ એજન્સીએ સંપૂર્ણપણે નષ્ટ કરી દીધું હતું. ભારતે તેમાંથી બોધપાઠ લીધો હતો, તેથી બીજી ટેસ્ટને ટોપ સિક્રેટ રાખવામાં આવી હતી.
વૈજ્ઞાનિકોએ આર્મીના કપડાં પહેર્યા હતા
આ પરીક્ષણ માટે દેશના વૈજ્ઞાનિકોએ સેનાના કપડાં પણ પહેર્યા હતા જેથી સેટેલાઇટથી પણ ઓળખી ન શકાય. તમામ વૈજ્ઞાનિકોને કોડ નામ આપવામાં આવ્યા હતા. અબ્દુલ કલામને મેજર જનરલ પૃથ્વીરાજનું નામ આપવામાં આવ્યું હતું. ભારતે 11 મેના રોજ બપોરે 3.45 વાગ્યે ત્રણ ટેસ્ટ રમી હતી. 1998ના પરમાણુ પરિક્ષણનું પરિણામ છે કે આજે ભારત ITERમાં સહભાગી છે અને પરમાણુ ટેક્નોલોજીની બાબતમાં આપણે વિશ્વ સાથે ખભે ખભા મિલાવીને આગળ વધી રહ્યા છીએ.
પોખરણમાં જ કેમ કરવામાં આવ્યું પરમાણુ પરીક્ષણ?
ભારત પોતાના નાગરિકોની સુરક્ષાને પોતાની સર્વોચ્ચ પ્રાથમિકતા માને છે. આ જ કારણ છે કે પરમાણુ પરીક્ષણ કરવા માટે પોખરણની પસંદગી કરવામાં આવી હતી. પોખરણને પરમાણુ પરીક્ષણ માટે પસંદ કરવામાં આવ્યું કારણ કે અહીંની વસ્તી દૂર હતી. પોખરણ એ જેસલમેર-જોધપુર રોડ પર જેસલમેરથી 110 કિમી દૂર આવેલું શહેર છે. રણની રેતીમાં મોટા મોટા કુવાઓ ખોદવામાં આવ્યા હતા અને ત્યાં અણુબોમ્બ રાખવામાં આવ્યા હતા. આ કુવાઓ ઉપર રેતીના પહાડો બનાવવામાં આવ્યા હતા
