Today Gujarati News (Desk)
રાજસ્થાનમાં ચૂંટણી નજીક છે. આ પહેલા મંગળવારે સત્તાધારી કોંગ્રેસના દિગ્ગજ નેતા અને પૂર્વ ડેપ્યુટી સીએમ સચિન પાયલટ ઉપવાસ પર બેઠા હતા. પાર્ટીને ચેતવણી આપ્યા બાદ પણ પાયલટે આ પગલું ભર્યું છે. જો કે તેના વલણમાં થોડો ફેરફાર જોવા મળ્યો હતો.
શા માટે પાઇલોટ બળવાખોર વલણ અપનાવતા હોય તેવું લાગે છે? સચિન પાયલટનું આગળનું પગલું શું હશે? એક તરફ તેઓ પોતાની પાર્ટી સામે બળવો કરી રહ્યા છે તો બીજી તરફ રાજ્યની મુખ્ય વિપક્ષી પાર્ટી પર ગંભીર આરોપો લગાવી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ પણ ઊભો થાય છે કે પાયલોટ શું કરવા માગે છે? શું ચૂંટણી પહેલા રાજસ્થાનના રાજકારણમાં ખરેખર મોટી ઉથલપાથલ થવાની છે? ચાલો સમજીએ…
પહેલા જાણો શા માટે પાઈલટ ભૂખ હડતાળ પર છે?
સચિન પાયલોટે રવિવારે પ્રેસ કોન્ફરન્સ કરી અને પોતાની જ પાર્ટીના મુખ્યમંત્રી અશોક ગેહલોત અને બીજેપી નેતા અને પૂર્વ મુખ્યમંત્રી વસુંધરા રાજે વચ્ચે મિલીભગતનો આરોપ લગાવ્યો. પાયલોટે આરોપ લગાવ્યો કે વસુંધરા સરકાર દરમિયાન અનેક ગોટાળા થયા હતા. તેમણે મુખ્યમંત્રી અશોક ગેહલોતને બે વખત પત્ર લખીને તેની તપાસની માંગણી કરી હતી, પરંતુ આજ સુધી તેના પર કોઈ કાર્યવાહી કરવામાં આવી નથી. જેને લઈને પાયલોટે ભૂખ હડતાળ પર જવાની જાહેરાત કરી હતી.
જો કે, પાયલોટની જાહેરાત બાદ રાજસ્થાનના કોંગ્રેસના પ્રભારી સુખજિંદર સિંહ રંધાવાએ એક પત્ર જારી કરીને કહ્યું છે કે સરકાર વિરુદ્ધ આવા પગલાને અનુશાસનહીન ગણવામાં આવશે. રંધાવાની ચેતવણી બાદ પાયલટના ઉપવાસના તબક્કામાં તેમની જાહેરાત જેવી તસવીરો જોવા મળી નથી. ઉપવાસ દરમિયાન બેનર પર લખવામાં આવ્યું હતું કે, ‘વસુંધરા સરકારના ભ્રષ્ટાચાર વિરુદ્ધ ઉપવાસ’. બેનર પર માત્ર મહાત્મા ગાંધીનો ફોટો જ રાખવામાં આવ્યો હતો.
શું હતું રંધાવાના પત્રમાં?
રંધાવાના પત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે સચિન પાયલટના ઉપવાસ પાર્ટીના હિતોની વિરુદ્ધ છે. જો તેમને સરકાર સાથેના કેટલાક મુદ્દા છે તો પાર્ટી ફોરમ પર તેની ચર્ચા થઈ શકે છે, પરંતુ તેને મીડિયા અને જનતા સમક્ષ લઈ જવી યોગ્ય નથી. હું છેલ્લા પાંચ મહિનાથી રાજસ્થાનનો પ્રભારી છું, પરંતુ સચિન પાયલોટે ઉઠાવેલા મુદ્દા પર ક્યારેય મારી સાથે ચર્ચા કરી નથી. હું તેમના સંપર્કમાં છું અને હજુ પણ અપીલ કરું છું કે સચિન પાયલટે શાંતિપૂર્ણ રીતે વાતચીત કરવી જોઈએ કારણ કે તે પક્ષની સંપત્તિ છે તેમાં કોઈ વિવાદ નથી.
તો સચિન પાયલટ શું કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો છે?
આ સમજવા માટે અમે રાજકીય વિશ્લેષક પ્રો. અજય સિંહ સાથે વાત કરી. તેમણે કહ્યું, ‘રાજસ્થાનમાં નવેમ્બર-ડિસેમ્બર સુધીમાં ચૂંટણી થવાની છે. હજુ સાત-આઠ મહિના બાકી છે. આવી સ્થિતિમાં સચિન પાયલટનું આ પગલું કોંગ્રેસ માટે મુશ્કેલી ઉભી કરનાર છે. પ્રો. સિંહે કહ્યું કે પાયલટના આ પગલા પાછળ ત્રણ કારણો છે.
1. તેની ઊંચાઈ વધારવાનો પ્રયાસ: આ એક શક્યતા છે, કારણ કે તે આ પહેલા ત્રણ વખત કરી ચૂક્યો છે. 2018માં જ્યારે રાજસ્થાનમાં કોંગ્રેસની સરકાર બની હતી, ત્યારથી પાયલટના બળવાના અનેક અહેવાલો સામે આવ્યા છે. એક વખત પાયલોટે પોતાના સમર્થકો, લગભગ 20 ધારાસભ્યો સાથે દિલ્હીમાં ધામા નાખ્યા છે. ત્યારબાદ પાર્ટીએ તેમની સામે કાર્યવાહી કરી અને તેમને તમામ પદો પરથી હટાવી દીધા. ડેપ્યુટી સીએમનું પદ પણ ગેહલોત સરકાર દ્વારા લેવામાં આવ્યું હતું. આવી સ્થિતિમાં, પાઇલોટ્સ જાણે છે કે આ વખતે જ્યારે તેઓ બળવો કરી રહ્યા છે, તો પરિણામ ખૂબ જ અલગ હોઈ શકે છે. જેમ કે, તેને પાર્ટીમાંથી હાંકી પણ કરી શકાય છે. આવી સ્થિતિમાં, એવી પણ સંભાવના છે કે પાઇલોટ્સ પોતે આ ઇચ્છે છે.
2. પોતે શહીદ બનીને નવો મોરચો બનાવવાનો પ્રયાસઃ તેની શક્યતા સૌથી વધુ દેખાઈ રહી છે. કારણ કે સચિન પાયલોટ જે આરોપોને લઈને ઉપવાસ પર બેઠા છે, તે આરોપ તેમણે અગાઉની ભાજપ સરકાર પર જ લગાવ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં એમ કહી શકાય કે તેઓ ન તો કોંગ્રેસમાં રહેવા માગે છે અને ન તો ભાજપમાં જવા માગે છે. આવી સ્થિતિમાં, એવું કહી શકાય કે પાયલોટ રાજસ્થાનમાં નવો મોરચો બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. તે પોતાની નવી પાર્ટી બનાવી શકે છે. પાયલોટ યુવાનોમાં ખૂબ લોકપ્રિય છે. આમ કરીને તે એવા મતદારોને આકર્ષવા માંગે છે જેઓ કોંગ્રેસ અને ભાજપ બંનેથી નારાજ છે. જો સફળ થાય, તો ભલે એકલો પાયલોટ સરકાર ન બનાવી શકે, પરંતુ તે ચોક્કસપણે કિંગમેકર તરીકે ઉભરી શકે છે.
3. કોંગ્રેસ પર પણ ઉઠશે સવાલ: ભાજપ સરકાર સામે તપાસની માંગને લઈને ભૂખ હડતાળ પર બેઠેલા સચિન પાયલટ સામે કોંગ્રેસ કાર્યવાહી કરશે તો પણ અનેક સવાલો ઉભા થશે. સચિન પાયલોટ લોકોને કહેશે કે ભાજપ અને કોંગ્રેસ મિશ્ર છે. આ જ કારણ છે કે ભાજપ સરકારના ભ્રષ્ટાચાર સામે તપાસની માંગ ઉઠાવવા બદલ તેમને પાર્ટીમાંથી હાંકી કાઢવામાં આવ્યા હતા. આમ કહીને સચિન જ્યાં કોંગ્રેસ પર સવાલ ઉઠાવશે ત્યાં ભાજપને પણ ઘેરશે.
પાઈલટ પર શું પગલાં લઈ શકાય?
આ જાણવા માટે અમે કોંગ્રેસના બે મોટા નેતાઓ સાથે વાત કરી. કોંગ્રેસના રાષ્ટ્રીય પ્રવક્તા ડૉ. ઉદિત રાજ કહે છે, ‘રાહુલ ગાંધીની સજા સામે એક થઈને લડવાનો આ સમય છે. આવા સમયે પાયલોટનું આ પગલું જીવલેણ છે. હાલ વિપક્ષની 18 પાર્ટીઓ રાહુલ ગાંધીની સાથે છે. આવી સ્થિતિમાં સચિન પાયલટનું પક્ષ વિરોધી કામ રાષ્ટ્રીય નેતૃત્વ અને ભાજપ સરકારના ભ્રષ્ટાચાર સામેના અમારા અભિયાનને નબળું પાડશે.
પાયલોટની કાર્યવાહી પર ડો. ઉદિત કહે છે કે આ અંગે નિર્ણય પાર્ટીએ લેવાનો છે. તે જ સમયે, કોંગ્રેસના અન્ય રાષ્ટ્રીય નેતાએ નામ ન આપવાની શરતે કહ્યું, ‘સચિન પાયલટ પાર્ટીમાં રહીને સતત કોંગ્રેસને નબળી કરવામાં લાગેલા છે. હવે ચૂંટણી નજીક છે. આવી સ્થિતિમાં પાયલોટની આ હરકતોનો કડક જવાબ આપવો જરૂરી છે.
કોંગ્રેસ નેતા વધુમાં કહે છે કે સચિન પાયલટને લઈને પાર્ટીમાં બે મત છે. પ્રથમ, તેમને પાર્ટીમાંથી હાંકી કાઢવા જોઈએ અને બીજું, તેમને રાજસ્થાનની કમાન સોંપવામાં આવે. પરંતુ હવે પાયલટના ઉપવાસ બાદ તેના પર ઘણી હદ સુધી કાર્યવાહીની સ્થિતિ આવી શકે છે.
