Today Gujarati News (Desk)
વર્તમાન નાણાકીય વર્ષ 2023-24ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળા (એપ્રિલ-જૂન)માં અમેરિકા અને યુરોપની અર્થવ્યવસ્થામાં મંદીના કારણે આઈટી સેક્ટરના કારોબારને અસર થવાની ધારણા છે, પરંતુ સેવા નિકાસ પર તેની કોઈ અસર થાય તેવું લાગતું નથી. કારણ કે એકાઉન્ટ્સ, ઓડિટ અને કાનૂની સેવાઓના ક્ષેત્રમાં વિશ્વના વિવિધ દેશોમાંથી ઘણું કામ ભારતમાં આવી રહ્યું છે.
મેડિકલ ટુરિઝમ પણ ઝડપથી વધી રહ્યું છે
તે જ સમયે, પ્રવાસન સાથે, તબીબી પ્રવાસ પણ ઝડપથી વધી રહ્યું છે. સર્વિસ એક્સપોર્ટ પ્રમોશન કાઉન્સિલના ચેરમેન સુનિલ એચ. તેલતીએ જણાવ્યું હતું કે એકાઉન્ટ્સ અને ઓડિટ, કાનૂની સેવાઓ, મેડિકલ ટુરિઝમ અને ટૂરિઝમ આઇટી સેક્ટરની માંગમાં રહેલી ખામીને પહોંચી વળે છે. જો પડોશી દેશોમાંથી પર્યટન વધી રહ્યું છે, તો મેડિકલ ટુરિઝમમાં સતત વધારો થઈ રહ્યો છે. ગત નાણાકીય વર્ષમાં મેડિકલ ટુરિઝમ હેઠળ 14 લાખ વિદેશીઓ ભારતમાં આવ્યા હતા.
મે મહિનામાં સેવાઓની નિકાસ બે આંકડામાં વધી શકે છે
તેલતીએ જણાવ્યું હતું કે ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં મે મહિનામાં સર્વિસ એક્સપોર્ટમાં બે આંકડાનો વધારો થઈ શકે છે. એપ્રિલ મહિનામાં માલની નિકાસમાં 12 ટકાનો ઘટાડો નોંધાયો હતો, પરંતુ સેવાઓની નિકાસમાં 7.5 ટકાનો વધારો નોંધાયો હતો. સેવા નિકાસનો ડેટા વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રાલય દ્વારા 15 જૂને જાહેર કરવામાં આવશે. નિષ્ણાતોના મતે, એકાઉન્ટિંગ, ઓડિટિંગ અને બુક-કીપિંગની નિકાસ $60 બિલિયનને વટાવી ગઈ છે અને આ ક્ષેત્રની નિકાસ દર વર્ષે 8-9 ટકાના દરે વધી રહી છે.
કાનૂની સેવાની નિકાસમાં તેજી આવી શકે છે
ભારતની કાનૂની સેવાની નિકાસ પણ બે-ત્રણ વર્ષમાં એક અબજ ડોલરના સ્તરને સ્પર્શી શકે છે. વર્ષ 2026 સુધીમાં મેડિકલ ટુરિઝમની નિકાસ 13 અબજ ડોલર સુધી થઈ શકે છે. મેડિકલ ટૂરિઝમ એસોસિએશનના જણાવ્યા અનુસાર, ભારત 46 દેશોમાંથી મેડિકલ ટૂરિઝમ ગ્લોબલ ઈન્ડેક્સમાં 10મા ક્રમે છે. પાછલા નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં સેવાની નિકાસ અગાઉના નાણાકીય વર્ષની સરખામણીમાં 27 ટકા વધીને $323 બિલિયન થઈ ગઈ છે.
આ નિકાસમાં IT સેવાઓનો હિસ્સો વધુ છે
આ નિકાસમાં IT સેવાઓનો હિસ્સો 60 ટકાથી વધુ છે, જેમાં BPO, સોફ્ટવેર, હાર્ડવેર વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. અન્ય સેવા-સંબંધિત ક્ષેત્રોની માંગમાં ઉછાળાને કારણે વર્તમાન નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં સેવાની નિકાસ $400 બિલિયન સુધી પહોંચવાની ધારણા છે. સમગ્ર વિશ્વમાં ડિજિટલ સેવાઓના ઝડપી વિસ્તરણ દ્વારા ભારતની સેવા નિકાસને પણ મદદ મળી રહી છે.
ફિનટેક જેવા સેક્ટરમાં સર્વિસ એક્સપોર્ટની માંગ છે. નિષ્ણાતોના મતે કુશળ અને પ્રશિક્ષિત યુવાનોને કારણે સર્વિસ સેક્ટરની નિકાસ વધી રહી છે. સેવાઓની વૈશ્વિક નિકાસમાં ભારતનો હિસ્સો 4.4 ટકા છે.