ટ્રેડિંગ કરતા આટલા લોકોને થાય છે નુકસાન, શું છે કારણ ?

SEBI Study: કેપિટલ માર્કેટ રેગ્યુલેટર સેબીએ શેરબજારમાં ઇન્ટ્રા-ડે ટ્રેડિંગ કરતા રોકાણકારો વિશે કેટલાક રસપ્રદ ઘટસ્ફોટ કર્યા છે. સેબીનો અભ્યાસ દર્શાવે છે કે નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં ઇક્વિટી કેશ સેગમેન્ટમાં ઇન્ટ્રાડે ટ્રેડિંગથી 10માંથી 7 લોકોને નુકસાન થયું હતું. આ સમયગાળા દરમિયાન, ઇન્ટ્રાડે ટ્રેડિંગમાં શેર ખરીદવા અને વેચનારા રોકાણકારોની સંખ્યામાં પણ ઝડપથી વધારો થયો છે. 2018-19ની સરખામણીમાં તેમાં ત્રણ ગણો વધારો થયો છે.

કોને નુકસાન થાય છે?

સેબીના અભ્યાસ મુજબ, જે રોકાણકારો વધુ વખત વેપાર કરતા હતા તેઓને ઇન્ટ્રા-ડે ટ્રેડિંગમાં નુકસાન થયું હતું. મતલબ કે જો કોઈ 1 વેપારમાં નફો કર્યા પછી અટકે છે, તો તે નફામાં રહે છે. પરંતુ, એક વેપારમાં નફો કર્યા પછી, ઘણા રોકાણકારોએ, નફો મેળવવા માટે, વધુ 2-3 સોદા કર્યા અને નુકસાન સહન કરવું પડ્યું.

સેબીએ તેના રિપોર્ટ માટે દેશના ટોચના 10 બ્રોકરેજ હાઉસના ગ્રાહકોના ડેટાનો ઉપયોગ કર્યો છે. આ બ્રોકરેજ શેર બજારના કુલ ક્લાયન્ટ્સમાં આશરે 86 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે.

ઇન્ટ્રાડે ટ્રેડિંગમાં વધુ લોકો ખોટ કરી રહ્યા છે

સેબીનો રિપોર્ટ દર્શાવે છે કે દર ત્રણમાંથી એક વ્યક્તિ શેરબજારમાં ઇન્ટ્રાડે ટ્રેડિંગ કરે છે. આમાં 30 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના રોકાણકારોની સંખ્યામાં પણ ઝડપથી વધારો થયો છે. વર્ષ 2018-19માં આ સંખ્યા 18 ટકા હતી જે હવે વધીને 48 ટકા થઈ ગઈ છે.

રિપોર્ટ અનુસાર, વર્ષ 2022-23માં 10 માંથી 7 લોકો એટલે કે લગભગ 71 ટકાને ઈન્ટ્રાડે ટ્રેડિંગમાં નુકસાન થયું હતું. જો કોઈ વ્યક્તિ ઘણું ટ્રેડિંગ કરે છે એટલે કે વર્ષમાં સરેરાશ 500 થી વધુ વખત, તો નુકસાનનું જોખમ પણ વધી જાય છે. આવા 80 ટકા વેપારીઓને નુકસાન થયું છે.

ડેરિવેટિવ્ઝ સેગમેન્ટમાંથી વધુ નુકસાન

અગાઉ, સેબીએ એક અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે ફ્યુચર્સ એન્ડ ઓપ્શન્સ (F&O) સેગમેન્ટમાં વેપાર કરતા મોટાભાગના લોકોને નુકસાન થયું છે. આ મુજબ, વર્ષ 2022 માં, F&O માં વેપાર કરતા 10 માંથી 9 લોકોએ, એટલે કે લગભગ 89 ટકા, તેમના પૈસા ગુમાવ્યા.

દરેક વેપારીને સરેરાશ રૂ. 1.1 લાખનું નુકસાન થયું હતું. કોરોના સમયગાળા દરમિયાન, F&O માં વેપાર કરતા લોકોની સંખ્યામાં તીવ્ર વધારો થયો હતો. F&O ટ્રેડર્સની સંખ્યા વર્ષ 2019માં 7 લાખ હતી, જે વર્ષ 2021માં વધીને 45 લાખ થઈ ગઈ છે. 500 ટકાથી વધુનો ઉછાળો હતો.

ઇન્ટ્રાડે અને F&O ટ્રેડિંગ શું છે?

ઇન્ટ્રાડે ટ્રેડિંગને ડે ટ્રેડિંગ પણ કહેવાય છે. આમાં, તે જ ટ્રેડિંગ દિવસમાં શેરની ખરીદી અને વેચાણ થાય છે. શેરના ભાવમાં દિવસભર વધઘટ થાય છે. ઇન્ટ્રાડે ટ્રેડર્સ આ વધઘટમાંથી પૈસા કમાવવાનો પ્રયાસ કરે છે.

જ્યારે, જો આપણે F&O ટ્રેડિંગ વિશે વાત કરીએ, તો તે ફ્યુચર્સ ટ્રેડિંગ છે. આમાં તમારે કયો સ્ટોક ઊંચો જશે અને કયો નીચે જશે તેની સચોટ આગાહી કરવી પડશે. જો તમારું અનુમાન સાચું છે, તો તમે સારા પૈસા કમાઈ શકો છો, નહીં તો તમને નુકસાન થશે.