લિપસ્ટિક, જે આજે આપણા સૌંદર્ય ઉત્પાદનોનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે, તેનો ઇતિહાસ હજારો વર્ષ જૂનો છે. તે માત્ર હોઠને રંગવાનું સાધન નથી, પરંતુ સદીઓથી બદલાતા સામાજિક ધોરણો, લિંગ ભૂમિકાઓ અને સૌંદર્યની વિભાવનાઓનું પ્રતિબિંબ છે. દરેક સ્ત્રી, દરેક વયની, લિપસ્ટિક પહેરે છે. આઉટફિટના કલર સાથે મેચિંગ લિપસ્ટિકનો ટ્રેન્ડ સૌથી લોકપ્રિય છે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે લિપસ્ટિકનો ઈતિહાસ શું છે? કોણે અને કેવી રીતે શરૂ કર્યું? લિપસ્ટિક કોણે, ક્યારે અને કેવી રીતે લગાવી? શું સદીઓ પહેલા પણ રસાયણોમાંથી લિપસ્ટિક બનાવવામાં આવી હતી, તો ચાલો આપણે તેના ઇતિહાસના સ્તરને તપાસીએ.
પ્રાચીન સમય
3500 બીસીની આસપાસ મેસોપોટેમીયામાં, હોઠનો રંગ લેપિસ લેઝુલી અને મેલાકાઈટ જેવા રત્નોને પીસીને બનાવવામાં આવતો હતો. પ્રાચીન ઇજિપ્તની રાણી નેફર્ટિટી લાલ હોઠની તરફેણ કરતી હતી, જે તેણીએ કાર્માઇન (કોચીનીલ જંતુઓ)માંથી મેળવી હતી. પ્રાચીન ગ્રીસમાં વેશ્યાઓને આદરણીય સ્ત્રીઓથી અલગ પાડવા માટે લિપસ્ટિક પહેરવાની છૂટ હતી. પ્રાચીન રોમ વિશે વાત કરીએ તો, ઉચ્ચ વર્ગના લોકો લિપસ્ટિકનો ઉપયોગ કરતા હતા, પરંતુ ખ્રિસ્તી ધર્મના આગમન સાથે તેને અનૈતિક માનવામાં આવે છે.
મધ્યમ વય
લિપસ્ટિકનો ઉપયોગ નકારવામાં આવ્યો કારણ કે તે મિથ્યાભિમાન અને શેતાન સાથે સંકળાયેલો હતો. કેટલીક સ્ત્રીઓએ તેમના હોઠને ગુલાબની પાંખડીઓ અથવા બીટરૂટના રસથી રંગ્યા હતા.
પુનરુજ્જીવન
16મી સદીમાં, લિપસ્ટિકનો ફરીથી ઉપયોગ થવા લાગ્યો, ખાસ કરીને ઇટાલી અને ફ્રાન્સમાં. રાણી એલિઝાબેથ પ્રથમ સફેદ લિપસ્ટિકના શોખીન હતા, જે સીસા અને મીણની બનેલી હતી.
19 મી સદી
ઔદ્યોગિક ક્રાંતિ સાથે, લિપસ્ટિકનું વ્યાવસાયિક ઉત્પાદન શરૂ થયું. 1884 માં, મૌરિસ લેવીએ પ્રથમ સ્વિવલ-અપ લિપસ્ટિક ટ્યુબ બનાવી.
20 મી સદી
લિપસ્ટિક સ્ત્રી સશક્તિકરણ અને સ્વ-અભિવ્યક્તિનું પ્રતીક બની ગઈ. 1920 ના દાયકામાં, “ફ્લૅપર્સ” લાલ અને નારંગી જેવા બોલ્ડ હોઠના રંગોનો ઉપયોગ કરતા હતા. બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન, લિપસ્ટિક “મોરલ બૂસ્ટર” તરીકે લોકપ્રિય બની હતી. 1960ના દાયકામાં, મેટ, ક્રીમ અને લિક્વિડ લિપસ્ટિક્સ સહિત વિવિધ પ્રકારના ફોર્મ્યુલા રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા.
21મી શતાબ્દી
આજે, લિપસ્ટિક રંગો, ફિનીશ અને ટેક્સચરની વિશાળ શ્રેણીમાં ઉપલબ્ધ છે. તે માત્ર મહિલાઓ પુરતું મર્યાદિત નથી, પુરુષો પણ લિપસ્ટિકનો ઉપયોગ કરે છે. લિપસ્ટિક હવે માત્ર સૌંદર્ય પ્રસાધનો કરતાં વધુ છે, તે સ્વ-અભિવ્યક્તિ અને વ્યક્તિગત શૈલીનું માધ્યમ બની ગઈ છે.
લિપસ્ટિકનો ઉપયોગ સદીઓથી પુરુષો દ્વારા પણ કરવામાં આવે છે. 1953 માં, પ્રથમ લિપ ગ્લોસ રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. 1990 ના દાયકામાં, “બ્લુ લિપસ્ટિક” વલણ અસ્તિત્વમાં આવ્યું. આજે, વૈશ્વિક લિપસ્ટિક બજાર અબજો ડોલરનું છે. લિપસ્ટિકનો ઈતિહાસ આપણને બતાવે છે કે સમય જતાં સૌંદર્યના ધોરણો અને સામાજિક રિવાજો કેવી રીતે બદલાય છે. તે એક એવું ઉત્પાદન છે જેણે સદીઓથી લોકોને આકર્ષિત અને પ્રેરણા આપી છે