RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ આજે સવારે 10 વાગ્યે 6 થી 8 ડિસેમ્બર દરમિયાન યોજાયેલી સેન્ટ્રલ બેંક (RBI) ની મોનેટરી પોલિસી કમિટી (MPC) ની બેઠકમાં લેવાયેલા નિર્ણયની જાહેરાત કરશે.
આ બેઠક બુધવાર 6 ડિસેમ્બરે રાજ્યપાલ શક્તિકાંત દાસની અધ્યક્ષતામાં શરૂ થઈ હતી. નિષ્ણાતોના મતે RBI આ વખતે પણ રેપો રેટને 6.5 ટકા પર સ્થિર રાખી શકે છે. જો આવું થાય છે, તો તે સતત પાંચમી વખત હશે જ્યારે વ્યાજ દર યથાવત રહેશે.
રેપો રેટ કેમ સ્થિર રહી શકે?
નિષ્ણાતો માને છે કે આરબીઆઈ રેપો રેટને સ્થિર રાખી શકે છે કારણ કે દેશમાં ફુગાવાનો દર ધીમે ધીમે આરબીઆઈના અંદાજની નજીક આવી રહ્યો છે અને આર્થિક વિકાસ દર વધી રહ્યો છે.
ફેબ્રુઆરીથી વ્યાજ દર સ્થિર છે
ફેબ્રુઆરી 2023 થી, આરબીઆઈ એમપીસીની ચાર વખત બેઠક થઈ છે અને દર વખતે વ્યાજ દર સ્થિર રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. રેપો રેટમાં છેલ્લે ફેબ્રુઆરી 2023માં 25 બેસિસ પોઈન્ટનો વધારો કરવામાં આવ્યો હતો. મે 2022 થી ફેબ્રુઆરી 2023 સુધી રેપો રેટમાં 250 બેસિસ પોઈન્ટ અથવા 2.5 ટકાનો વધારો કરવામાં આવ્યો છે.
ફુગાવો ચાર મહિનામાં સૌથી નીચા સ્તરે
તાજેતરના સત્તાવાર અહેવાલ મુજબ, ખાદ્યપદાર્થોના ભાવમાં ઘટાડાને કારણે, છૂટક ફુગાવો ઓક્ટોબરમાં 4.87 ટકાના ચાર મહિનાના નીચલા સ્તરે આવી ગયો હતો, જે આરબીઆઈના 5.4 ટકાના અંદાજ કરતાં ઓછો છે.
RBI MPC શું છે?
RBIની મોનેટરી પોલિસી કમિટી દર બે મહિને એક વખત મળે છે. આ બેઠક ત્રણ દિવસ સુધી ચાલે છે જેમાં દેશમાં મોંઘવારી સંબંધિત નીતિગત નિર્ણયો લેવામાં આવે છે. આ નિર્ણયોમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ રેપો રેટ છે.
આનું કારણ એ છે કે જો દેશમાં ફુગાવો ઊંચો હોય, તો આરબીઆઈ વ્યાજ દર એટલે કે રેપો રેટ વધારીને અર્થતંત્રમાં નાણાંના પ્રવાહને ઘટાડે છે, જે માંગ ઘટાડે છે અને ફુગાવો ઘટે છે.
તેનાથી વિપરીત, જ્યારે અર્થવ્યવસ્થામાં નાણાંનો પ્રવાહ વધારવાની જરૂર હોય છે, ત્યારે RBI રેપો રેટને સસ્તો બનાવે છે. આ પૈકી રેપો રેટ સૌથી મહત્વનો નિર્ણય છે. રેપો રેટ એ વ્યાજ દર છે જેના પર RBI દેશની બેંકોને લોન આપે છે.
